Czy sprzedaż działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

sygnatura: ITPP1/443-1084/09/MS

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2010-01-29

Wniosek ORD-IN: [ 952 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości gruntowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 listopada 2009 roku został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości gruntowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z zamiarem założenia dużej hodowli królików, w kwietniu 2002 r. zakupił Pan (wraz z żoną, z którą pozostaje Pan we wspólności majątkowej), 5 działek rolnych (o łącznej powierzchni 2,6824 ha). W listopadzie 2005 r. dokupiono kolejne 9 działek rolnych (o powierzchni całkowitej 2,0575 ha). Łącznie posiadają Państwo 4,7399 ha gruntów rolnych, sklasyfikowanych w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Gminy - ,,rolne". Z uwagi na planowaną działalność, poczynili Państwo wiele starań związanych z rozpoznaniem sytuacji u hodowców oraz zapoznaniem się ze stosownymi przepisami. Ze względu, na wielkość planowanej hodowli i związaną z tym technologię, nie otrzymali Państwo zgody gminy oraz ,,ochrony środowiska naturalnego" na prowadzenie działalności.

Ponadto, w międzyczasie ciężko Pan zachorował (zabieg na sercu), w konsekwencji na podstawie decyzji lekarskiej orzeczono Pana całkowitą niezdolność do pracy (inwalidztwo II grupy). Problemy zdrowotne Pana i żony oraz pogarszająca się Państwa sytuacja materialna, zadecydowała o podjęciu decyzji sprzedaży przedmiotowych działek. Działki zostały scalone i wtórnie podzielone na 14 działek rolnych, każda o powierzchni przekraczającej 3000 m². Dziesięć działek zamierza Pan (wraz z żoną) sprzedać, w pewnych odstępach czasu, a pozostałe 4 przekazać wnukom. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży mają zostać przeznaczone na remont i ocieplenie domu oraz na leczenie i rehabilitację. Oboje z żoną są Państwo na emeryturze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisane czynności będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Pana zdaniem, sprzedaż opisanych działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem działki nie zostały nabyte z zamiarem odsprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 ww. ustawy.

Definicja towaru zawarta została w art. 2 pkt 6 cytowanej ustawy zgodnie z którym pod tym pojęciem rozumie się: rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z przytoczonych przepisów wynika więc, że grunty są towarami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast sprzedaż gruntu stanowi dostawę towarów i jako taka podlega opodatkowaniu.

Pojęcia ,,podatnik" i ,,działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu art. 15 ust. 1 - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja podatnika obejmuje więc również osoby fizyczne, pod warunkiem wykonywania przez nie samodzielnej działalności gospodarczej bez względu na jej cel i rezultat. Artykuł 15 ust. 3 i 3a ustawy o podatku od towarów i usług zawiera katalog czynności, których nie można uznać za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą, jednak żadna z nich nie dotyczy czynności będących przedmiotem niniejszej sprawy. Odpowiednio definicja działalności gospodarczej ma podobnie uniwersalny charakter, obejmując wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym także rolników. Tym samym wskazuje ona na ciągły i zorganizowany charakter tych czynności, cechujący się stałością i powtarzalnością. Należy jednak wskazać, iż ustawodawca polski implementował w art. 15 ust. 2 wspomnianej ustawy konstrukcję zawartą w art. 4 (3) VI Dyrektywy (77/388/EEC) Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów państw w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej; ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L 145), obecnie art. 12 (1) zastępującej ją od dnia 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347). Zakłada ona możliwość uznania za działalność gospodarczą również czynności wykonywanych jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Podsumowując powyższe stwierdzić należy, iż za podatnika można uznać również osobę, która (okazjonalnie) sporadycznie względnie jednorazowo dokonuje czynności, gdy te okazjonalnie lub jednorazowo wykonywane czynności są czynnościami wykonywanymi w związku działalnością producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także z działalnością osób wykonujących wolne zawody.

Zauważyć należy również, iż zgodnie z art. 2 ust. 15 ustawy, działalność rolnicza obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Analiza treści art. 15 ustawy wskazuje, że działalność prowadzona przez rolników mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji, jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo nawet zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej są również traktowane jako działalność gospodarcza.

Zatem w przedmiotowej sprawie fakt, iż Wnioskodawca dokonał zakupu przedmiotowych nieruchomości gruntowych z zamiarem prowadzenia działalności rolniczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

Rozstrzygające o kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży gruntów są również okoliczności, w jakich sprzedaż zostaje dokonana. Aby z tego tytułu stać się podatnikiem podatku od towarów i usług należy między innymi we własnym imieniu i na własny rachunek wykonywać czynności sprzedaży w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet, jeśli zostały one wykonane okazjonalnie czy jednorazowo. O częstotliwym zaś zamiarze wykonywania czynności świadczyć mogą takie okoliczności jak chociażby wszystkie działania (cel i środki) ukierunkowane dla zbycia danej nieruchomości gruntowej.

Ze złożonego wniosku wynika, że w przedmiotowej sprawie wystąpiły okoliczności, które wskazują, że planowaną sprzedaż nieruchomości należy zakwalifikować jako dokonaną w okolicznościach wskazujących na działalność gospodarczą rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jedną z tych okoliczności jest nabycie gruntów rolnych (o łącznej powierzchni 4,7399 ha) z zamiarem prowadzenia dużej hodowli królików (a zatem na cele związane z działalnością gospodarczą (rolniczą - bowiem w myśl powołanego już wcześniej art. 15 ust. 2 ustawy, działalnością gospodarczą jest również działalność rolnicza), a nie na cele osobiste. Kolejną przesłanką, przemawiającą za uznaniem podejmowanych czynności za działalność gospodarczą, są czynności związane ze scaleniem i podziałem gruntów na 14 działek, z których 10 planuje Pan przeznaczyć do sprzedaży.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, aby w jakikolwiek sposób zamierzał Pan wykorzystać zakupiony grunt na potrzeby osobiste. Przykładem takiego bowiem wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Natomiast scalenie przedmiotowych gruntów a następnie ich wtórny podział na 14 działek w celu ich sprzedaży w pewnych odstępach czasu niewątpliwie kwalifikuje te czynności jako działalność gospodarczą podejmowaną w celach zarobkowych. Powyższym czynnościom można przypisać charakter częstotliwy.

Przeznaczenie uzyskanych ze sprzedaży środków na potrzeby własne, nie może w tym przypadku przesądzać o osobistym charakterze dokonanych czynności, każdy bowiem podmiot prowadzący działalność gospodarczą, będącą źródłem utrzymania (głównym czy też dodatkowym) tego podmiotu, prowadzi ją z zamiarem osiągania zysku, który przeznacza na zaspokojenie m.in. osobistych potrzeb.

Podsumowując, należy wskazać, że wymienione powyżej okoliczności wskazują, iż zarówno w momencie nabycia gruntu, jak i w czasie jego posiadania, podjęto działania wskazujące na zamiar wykorzystania zakupionej nieruchomości do działalności gospodarczej, a zatem jej sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jak już wcześniej wskazano opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, a grunt niewątpliwie jest towarem. Tym samym Wnioskodawca stanie się z tytułu tej dostawy podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług

Co do zasady stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy - wynosi 22%. Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych, tylko te, które stanowią tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Na gruncie przepisów podatkowych brak jest legalnej definicji gruntu przeznaczonego pod zabudowę. W tej sytuacji należy odwołać się do wykładni literalnej wspomnianego przepisu, jak również do przepisów z innych gałęzi prawa, w tym w szczególności przepisów w zakresie prawa zagospodarowania przestrzennego i budowlanego dotyczących klasyfikacji i przeznaczenia gruntów.

Wnioskodawca w przedstawionym zdarzeniu przyszłym wskazał, że zamierza zbywać działki, które w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego sklasyfikowane są jako rolne. W związku z powyższym stwierdzić należy, iż o ile w momencie dokonania sprzedaży przedmiotem dostawy będą grunty niezabudowane inne niż budowlane bądź przeznaczone pod zabudowę, to ich dostawa będzie zwolniona od podatku od towarów i usług, na podstawie powołanego art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Natomiast w sytuacji gdy nastąpi zmiana przeznaczenia gruntów na przeznaczone pod zabudowę to ich sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu wg stawki 22%.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.