Opodatkowanie sprzedaży działki zakupionej w 2006 r. na cele prywatne, podzielonej na 22 działki. Opodatkowanie sprzedaży pierwszej z nich, opodatkowanie sprzedaży kolejnych działek.

sygnatura: ILPP2/443-1092/08-4/JK

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2009-02-24

Wniosek ORD-IN: [ 523 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2008 r. (data wpływu 1 grudnia 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 lutego 2009 r. (data wpływu 9 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 lutego 2009 r. (data wpływu 9 lutego 2009 r.) o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni - podatnik, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania robót ogólnobudowlanych, wykonywania instalacji c.o. i wentylacyjnych, wod-kan. i gazowych, wynajmu sprzętu budowlanego i transportu drogowego towarów pojazdami uniwersalnymi. Prowadzona przez Zainteresowaną działalność nie obejmuje pośrednictwa w obrocie nieruchomości.

Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem są współwłaścicielami na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej udziału wynoszącego 1/2 części nieruchomości rolnej niezabudowanej, położonej we wsi S, gmina Cz, działka nr 67 i 120/2, o pow. 2,75.00 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą K(...). Współwłaścicielem pozostałej części nieruchomości jest szwagier Zainteresowanej. Nieruchomość nabyta została na mocy umowy sprzedaży z dnia 7 grudnia 2006 r. W chwili nabycia dla przedmiotowej nieruchomości Gmina nie posiadała aktualnie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość została nabyta na własne potrzeby.

W kwietniu 2008 r. Rada Miejska uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który swoim zakresem obejmuje przedmiotową nieruchomość. Teren objęty planem miejscowym jest przeznaczony na MN - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i KDW - tereny dróg wewnętrznych kołowych.

We wrześniu 2008 r. dokonano podziału niezabudowanej nieruchomości oznaczonej nr 120/2 na 22 działki. Wnioskodawczyni ma zamiar sprzedać część z wydzielonych działek.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowana wskazała, iż przedmiotowa nieruchomość rolna została zakupiona w celach rolniczych. Nabyte działki miały wejść w skład prowadzonych przez męża i szwagra Wnioskodawczyni gospodarstw rolnych. Z uwagi na trudną sytuację finansową Zainteresowana zmuszona jest do sprzedaży części z wydzielonych działek. Przedmiotowe grunty nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej (w tym rolniczej), jak również nie były przedmiotem najmu, dzierżawy itp. Działki nie są uzbrojone ani ogrodzone. Wnioskodawczyni nie poniosła nakładów w celu przygotowania działek do sprzedaży. W roku 2008 zamieszczono ogłoszenie o sprzedaży nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży pierwszej z wydzielonych działek dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, a Zainteresowaną będzie należało uznać za podatnika podatku VAT zobowiązanego do odprowadzenia podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku sprzedaży zarówno pierwszej jak i kolejnych wydzielonych działek nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, a Zainteresowana nie będzie podatnikiem podatku VAT zobowiązanym do odprowadzenia podatku od towarów i usług z tytułu dostawy gruntów.

Pojęcie podatnika w ustawie o podatku od towarów i usług zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustawa o VAT definiuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając na uwadze treść powyższych przepisów należy przyjąć, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, iż działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód. Wobec tego w przypadku wykonywania czynności poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód w świetle ww. przepisów z tytułu wykonania takiej czynności Wnioskodawczyni nie może być uznana za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonała jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Taka sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez Zainteresowaną jej majątku prywatnego. Majątek ten nabyty został na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania jej za podatnika VAT.

Warunkiem koniecznym dla uznania, że Wnioskodawczyni działała w charakterze podatnika podatku VAT jest ustalenie, że działała ona jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, jak również okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wtedy, gdy została wykonana w ramach działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie niezbędnym jest odwołanie się do treści Dyrektywy Rady nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r.). Pojęcie podatnika w Dyrektywie stanowi jeden z podstawowych elementów konstrukcyjnych podatku od wartości dodanej, ale też jest pojęciem specyficznym, które z jednej strony definiuje relację z przedmiotem opodatkowania stanowiąc, że podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie w dowolnym miejscu działalność gospodarczą, bez względu na cele czy też rezultaty takiej działalności (art. 9 ust. 1). Natomiast z drugiej strony przedmiot opodatkowania zdefiniujemy w relacji do pojęcia podatnika, gdyż powołując się na art. 2 Dyrektywy podlegają opodatkowaniu odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług dokonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Uwzględniając powyższe aspekty definicji należy uznać, że podatnikiem podatku od wartości dodanej w rozumieniu Dyrektywy jest każdy kto spełnia łącznie następujące warunki: prowadzi działalność gospodarczą, w sposób obiektywny (niezależny), w sposób odpłatny i w sposób ciągły (stały) i ma zamiar obiektywny bycia tym podatnikiem, tj. działania w charakterze podatnika.

Zakres działalności gospodarczej nie ma charakteru nieograniczonego. Granice wyznaczają tutaj operacje pod tytułem prywatnym lub tzw. "czyste" zarządzanie własnością, które nie przyznają statusu podatnika wykonawcy tych operacji. Fakt traktowania czynności dotyczących majątku prywatnego jako będących poza zakresem działalności gospodarczej jest konsekwencją użycia w art. 2 Dyrektywy sformułowania podatnika działającego w takim charakterze. Użycie takiego sformułowania oznacza niewątpliwie, że dany podmiot posiadający generalnie status podatnika (czyli zgodnie z art. 9 Dyrektywy, prowadzący działalność gospodarczą) może w określonych transakcjach występować jako podmiot nie spełniający tych kryteriów. Przeciwny wniosek byłby nieuprawniony zważywszy na konstrukcję ww. przepisu.

Konsekwencją takiego rozumowania jest uznanie, że podmiot będący podatnikiem może w określonych sytuacjach dokonać transakcji, nawet odpłatnej, która jednak nie spowoduje opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Konstrukcja czynności opodatkowanej przyjęta w Dyrektywie oparta na kryterium charakteru podmiotu wykonującego świadczenie powoduje, że podatek od towarów i usług ma zastosowanie wyłącznie do transakcji związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą. Wynika to z tego, że system podatku od wartości dodanej powinien bowiem z założenia dotyczyć obrotu profesjonalnego, a nie transakcji indywidualnych o charakterze prywatnym, nie związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z powyższego wynika, że Dyrektywa wyraźnie rozróżnia operacje realizowane przez podatnika na takie, które dokonuje on pod tytułem prywatnym oraz takie, które dokonuje prowadząc działalność gospodarczą.

Prezentowane przez Wnioskodawczynię stanowisko znalazło potwierdzenie m.in. w wyroku WSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1950/07, wyroku WSA w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2008 r. sygn. akt I SA/Sz 826/07 i wyroku WSA w Warszawie z dnia 1 października 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1317/08.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż przedmiotowy grunt został nabyty w 2006 r. w celu powiększenia gospodarstwa rolnego. Dla zakupionej nieruchomości został uchwalony przez Gminę miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym nieruchomość została przeznaczona na MN - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i KDW - tereny dróg wewnętrznych kołowych. Następnie w 2008 r. dokonano podziału gruntu na 22 działki, z których część przeznaczono na sprzedaż.

Zakres i skala planowanego przedsięwzięcia (sprzedaż części z 22 działek) oraz podjęte przez Wnioskodawczynię działania (podział nieruchomości) wskazują na zamiar dokonywania sprzedaży w sposób częstotliwy, a więc w okolicznościach przesądzających o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Pojęcie częstotliwości należy rozumieć jako zakładające powtarzalność czynności tego samego rodzaju. Przesłanki wskazujące na zamiar wykonywania pewnej czynności w sposób częstotliwy muszą istnieć w chwili wykonania usługi lub sprzedaży towaru. Zaznaczyć przy tym należy, że o kwestii częstotliwości wykonywanej czynności nie decyduje czasookres jej wykonywania (tydzień, miesiąc, rok), ani też ilość dokonanych transakcji, tylko fakt powtarzalności określonej czynności.

Przedstawione we wniosku fakty wskazują ponadto, iż Wnioskodawczyni posiada już status podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, wskazaną w art. 15 ust. 2 ustawy, w zakresie wykonywania robót ogólnobudowlanych, wykonywania instalacji c.o. i wentylacyjnych, wod-kan. i gazowych, wynajmu sprzętu budowlanego i transportu drogowego towarów pojazdami uniwersalnymi.

Jeśli więc Zainteresowana wykonuje inne czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług, brak jest podstaw prawnych do twierdzenia, iż sprzedaż gruntu zakupionego w celu powiększenia prowadzonego gospodarstwa rolnego nie podlega opodatkowaniu. Nie można bowiem uznać, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. pewne czynności wskazane w ustawie jako podlegające opodatkowaniu realizowane przez podatnika są opodatkowane, a inne nie. Tym bardziej, że przedmiotowa nieruchomość została nabyta właśnie w celu prowadzenia na niej gospodarstwa rolnego, a nie na cele osobiste.

Reasumując, zamierzona przez Wnioskodawczynię dostawa gruntów, zakupionych z zamiarem prowadzenia na nich działalności gospodarczej, jest czynnością podlegającą uregulowaniom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług. Zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy wystąpi już w chwili sprzedaży pierwszej z wydzielonych działek. Zatem, sprzedaż ta podlegać będzie opodatkowaniu ww. podatkiem, a Zainteresowaną będzie należało uznać za podatnika podatku VAT zobowiązanego do odprowadzenia podatku od towarów i usług.

Nadmienia się, iż powołane przez Zainteresowaną wyroki sądów dotyczą konkretnych spraw podatników osadzonych w określonych stanach faktycznych. Rozstrzygnięcia dokonane przez Sądy są wiążące w sprawach, w których zostały wydane, a organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów administracyjnych indywidualnych sprawach.

Ponadto wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Wnioskodawczyni, a nie dla jej małżonka.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej obowiązku opodatkowania sprzedaży pierwszej z wydzielonych działek. Natomiast kwestia dotycząca obowiązku opodatkowania sprzedaży kolejnych z wydzielonych działek została rozstrzygnięta w interpretacji z dnia 24 lutego 2009 r. Nr ILPP2/443-1092/08-5/JK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje