Czy udział rodziców Wnioskodawczyni w spłacie kredytu na zakup mieszkania, którego właścicielem jest tylko Wnioskodawczyni, jest darowizną dla Wnioskodawczyni i podlega opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn?
sygnatura: IBPBII/1/4515-39/15/BJ
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2015-06-16
słowa kluczowe: | kredyt, rata |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 13 marca 2015 r. (data wpływu do Biura - 18 marca 2015 r.), uzupełnionym 28 maja 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych spłaty rat kredytu - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 18 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych spłaty rat kredytu.
Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 18 maja 2015 r. znak: IBPB II/1/4515-39/15/BJ wezwano Wnioskodawczynię o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 28 maja 2015 r.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wspólnie z rodzicami udzielono Wnioskodawczyni kredytu w wysokości 130.000,00 zł na zakup mieszkania, którego właścicielem jest tylko Wnioskodawczyni. Kredyt został przelany na konto dewelopera. Zgodnie z umową kredytową raty kredytu wraz z odsetkami są pobierane z konta rodziców co miesiąc. Wcześniej Wnioskodawczyni przesyła środki na konto rodziców, lecz w kwocie niższej niż wynosi rata kredytu z odsetkami.
Z tytułu przelania środków przez bank na konto dewelopera nie został złożony druk SD-Z2, natomiast w ustawowych terminach zostają systematycznie składane druki SD-Z2 od różnicy pomiędzy ratą kredytu wraz z odsetkami a kwotą, którą Wnioskodawczyni przelewa na konto rodziców jako udział w spłacie kredytu.
W piśmie z 25 maja 2015 r. (wpływ do Biura - 28 maja 2015 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że kredyt jest spłacany przez 3 kredytobiorców. Według umowy kredytowej z bankiem raty kredytu wraz z odsetkami są automatycznie pobierane z konta rodziców. Przed automatyczną spłatą raty Wnioskodawczyni przelewa swoją część na konto rodziców.
Spłata przez rodziców części kredytu jest wywiązaniem się z zobowiązania wobec banku, które wynika z zakupu mieszkania dla Wnioskodawczyni. Bank przelał środki na konto dewelopera w wyniku zaciągnięcia kredytu hipotecznego przez rodziców oraz Wnioskodawczynię.
Z uwagi na fakt, że spłata kredytu wraz z odsetkami, częściowo pokrywane są przez rodziców i częściowo przez Wnioskodawczynię i środki te nie będą zwrócone rodzicom w przyszłości - zdaniem Wnioskodawczyni jest to darowizna rodziców dla niej.
Według Wnioskodawczyni jest to darowizna pieniężna, jednak nie przekazywana bezpośrednio do jej rąk.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy udział rodziców Wnioskodawczyni w spłacie kredytu na zakup mieszkania, którego właścicielem jest tylko Wnioskodawczyni, jest darowizną dla Wnioskodawczyni i podlega opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn...
Zdaniem Wnioskodawczyni, różnica pomiędzy ratą kredytu wraz z odsetkami a udziałem Wnioskodawczyni w spłacie tej raty (kwota, którą przelewa rodzicom co miesiąc) jest darowizną rodziców dla Wnioskodawczyni, ponieważ tylko ona jest właścicielem mieszkania i żeby skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadku i darowizn Wnioskodawczyni składa druk SD-Z2 na ww. kwotę.
Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m. in. tytułem darowizny.
Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
W myśl art. 4a ust. 1 powołanej ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wspólnie z rodzicami udzielono Wnioskodawczyni kredytu na zakup mieszkania, którego właścicielem jest tylko Wnioskodawczyni. Kredyt został przelany na konto dewelopera. Kredyt jest spłacany przez 3 kredytobiorców. Według umowy kredytowej z bankiem raty kredytu wraz z odsetkami są automatycznie pobierane z konta rodziców. Przed automatyczną spłatą raty Wnioskodawczyni przelewa swoją część na konto rodziców. Spłata przez rodziców części kredytu jest wywiązaniem się z zobowiązania wobec banku, które wynika z zakupu mieszkania dla Wnioskodawczyni. Z uwagi na fakt, że spłata kredytu wraz z odsetkami, częściowo pokrywane są przez rodziców i częściowo przez Wnioskodawczynię i środki te nie będą zwrócone rodzicom w przyszłości - według Wnioskodawczyni jest to darowizna pieniężna, jednak nie przekazywana bezpośrednio do jej rąk.
Wnioskodawczyni uważa, że różnica pomiędzy ratą kredytu wraz z odsetkami a udziałem Wnioskodawczyni w spłacie tej raty (kwota, którą przelewa rodzicom co miesiąc) jest darowizną rodziców dla Wnioskodawczyni, ponieważ tylko ona jest właścicielem mieszkania i żeby skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadku i darowizn Wnioskodawczyni składa druk SD-Z2 na ww. kwotę.
Istota przedmiotowej sprawy sprowadza się do kwestii czy spłata części raty kredytu wraz odsetkami przez rodziców Wnioskodawczyni rodzi po stronie Wnioskodawczyni obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.
Przepisy analizowanej ustawy podatkowej nie definiują pojęcia ,,darowizna", a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Treść tego świadczenia określa umowa darowizny. W związku z tym, że darowizna ma charakter umowy, istotnym jej elementem jest także przyjęcie darowizny przez obdarowaną osobę.
Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy.
Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań. Może to nastąpić w drodze zrzeczenia się przez darczyńcę wierzytelności, jaka służyła mu w stosunku do obdarowanego lub poprzez przejęcie długu obdarowanego względem osoby trzeciej, będącej jego wierzycielem. Darczyńca może wreszcie wypełnić zobowiązanie ciążące na obdarowanym względem osoby trzeciej.
Decydujące znaczenie dla dokonania oceny prawnopodatkowej ma zatem treść umowy wiążącej strony. Jeżeli świadczenie dokonane jest na podstawie innego tytułu niż umowa darowizny - nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.
W przedstawionym stanie faktycznym wystąpiły następujące czynności prawne:
Dokonując oceny skutków prawnopodatkowych dokonanych czynności w podatku od spadków i darowizn należy mieć na względzie przedmiot opodatkowania tym podatkiem, którym jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego. W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań.
Z treści wniosku wynika, że stronami zawartej umowy kredytowej są Wnioskodawca i jego rodzice. Wobec tego przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy należy także zwrócić uwagę na postanowienia art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika wiec, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.
W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.
Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w sytuacji opisanej we wniosku, tj. spłacania zadłużenia przez jednego ze współkredytobiorców (rodziców) na Wnioskodawczyni jako córce i współkredytobiorcy nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. W opisanym stanie faktycznym źródłem spłaty części kwoty rat kredytu przez rodziców Wnioskodawczyni jest umowa kredytu. Taka natomiast umowa stanowi odrębny od umowy darowizny stosunek zobowiązaniowy. Tym bardziej, ze z treści wniosku nie wynika, iżby rodzice spłacali kredyt celem obdarowania córki; córki i rodziców nie łączy z tego tytułu stosunek prawny darowizny.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni, należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Organ zauważa że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni.
Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawczyni.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.