wycofanie udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawie własności wniesionych na nieruchomości zabudowań ze Spółki i przekazanie ich do majątku Wnioskodawcy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn, zatem nie spowoduje dla Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.
sygnatura: IBPB-2-1/4515-111/16/AD
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2016-06-03
słowa kluczowe: | nieruchomości, podatek od spadków i darowizn, przekazanie nieodpłatne, przeniesienie, spółka jawna, uchwały, wspólnik, wycofanie |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 kwietnia 2016 r. (data wpływu do Biura - 11 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym 11 i 18 maja 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wycofania udziału w prawie użytkowania wieczystego oraz prawie własności nieruchomości z majątku spółki jawnej i przekazania ich do majątku prywatnego wspólnika - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 kwietnia 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wycofania udziału w prawie użytkowania wieczystego oraz prawie własności nieruchomości z majątku spółki jawnej i przekazania ich do majątku prywatnego wspólnika.
Wniosek ten nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 2 maja 2016 r., wezwano do jego uzupełnienia.
Wniosek uzupełniono 11 maja (uiszczenie opłaty) i 18 maja 2016 r. (pozostałe braki formalne).
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, wspólnikiem spółki osobowej F. Sp. j. (dalej Spółka). Posiada miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z czym podlega nieograniczonemu obowiązki podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem jej działalności ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności, jest działalność przeważająca: 14.31.Z produkcja wyrobów pończoszniczych oraz działalność pozostała: 14.39.Z produkcja pozostałej odzieży dzianej; 46.16.Z działalność agentów zajmujących się sprzedażą wyrobów tekstylnych, odzieży, wyrobów futrzarskich, obuwia i artykułów skórzanych; 14.14.Z produkcja bielizny; 46.42.Z sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia; 47.51.Z sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach; 47.91.Z sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet; 52.10.B magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów; 68.20.Z wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi; 82.30.Z działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów.
W ramach prowadzonej przez siebie działalności Spółka nabyła 21 marca 2007 r. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w Ł. wraz z prawem własności posadowionych na niej: budynku w postaci hali magazynowej oraz budowli w postaci zjazdu i bramy wjazdowej.
Spółka nabywając powyższe prawa skorzystała, w części obejmującej nabycie hali magazynowej, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu wówczas obowiązującym, z tytułu nabycia towaru używanego. W części obejmującej nabycie budowli w postaci bramy i zjazdu dostawa opodatkowana została podatkiem od towarów i usług wg stawki 22%, którego zapłata na rzecz dostawcy stanowiła dla Spółki podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntu opodatkowane zostało częściowo podatkiem od towarów i usług według stawki 22%, a częściowo podlegało zwolnieniu od tego podatku, przy czym proporcja wynikała ze stosunku naniesień zwolnionych z podatku do naniesień podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Posadowiona na ww. nieruchomości hala magazynowa została przez Spółkę zmodernizowana, poprzez jej rozbudowę, przy czym kwota wydatków związanych z tym ulepszeniem stanowiła ponad 30% wartości początkowej modernizowanego budynku. Modernizacja zakończona została wydaniem 27 listopada 2012 r. przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego pozwolenia na użytkowanie ww. hali. Wskazany budynek i budowle nie podlegały później innym ulepszeniom.
Ponadto, po dniu nabycia ww. nieruchomości, Spółka dokonała jej dalszej zabudowy, poprzez wzniesienie na niej budynku hali wysokiego składowania. Budowa wskazanej hali została zakończona wydaniem 6 marca 2014 r. pozwolenia na jej użytkowanie przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Hala wysokiego składowania nie podlegała po jej wybudowaniu dalszym ulepszeniom.
Spółka nabyła również prawo własności nieruchomości położonej w Ł. Nieruchomość ta jest nieruchomością niezabudowaną, przy czym Spółka rozważa zabudowanie tej nieruchomości, poprzez utwardzenie jej powierzchni wylewką betonową. Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu wydatków, jakie poniosła w związku z nabyciem tej nieruchomości.
Obecnie wspólnicy Spółki planują restrukturyzację prowadzonej przez siebie działalności, poprzez zakończenie prowadzenia w ramach Spółki działalności polegającej na wynajmie nieruchomości i zwolnienie Spółki z konieczności prowadzenia zarządu wspomnianymi nieruchomościami, a w związku z tym planują nieodpłatne wycofanie z tej spółki składników jej majątku, w postaci ww. nieruchomości, do majątku prywatnego Wnioskodawcy oraz majątków prywatnych pozostałych wspólników, w ten sposób, że każdy ze wspólników nabędzie ułamkowy udział w prawie użytkowania wieczystego oraz w prawie własności. Udziały wspólników we współużytkowaniu i współwłasności określone zostaną proporcjonalnie do ich udziałów kapitałowych w Spółce.
Wskazana czynność nie będzie miała formy umowy sprzedaży, umowy darowizny lub jakiejkolwiek innej umowy zawartej pomiędzy Spółką i jej wspólnikami, a dokonana zostanie w drodze uchwały wspólników tej Spółki, która jedynie wykonana zostanie poprzez czynność przeniesienia prawa użytkowania wieczystego, w formie aktu notarialnego zawartego pomiędzy Spółką i jej wspólnikami.
Z tytułu wycofania nieruchomości nie ulegnie zmniejszeniu udział kapitałowy Wnioskodawcy lub któregokolwiek z pozostałych wspólników w Spółce, a z tytułu przekazania nieruchomości do majątku prywatnego, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do spełnienia jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz Spółki lub pozostałych wspólników, jak też nie będzie zobowiązany do nawiązania jakiegokolwiek stosunku prawnego, który prowadziłaby do powstania obowiązku takiego świadczenia. Wycofaniu nieruchomości do majątku prywatnego nie będzie towarzyszyło dodatkowe wynagrodzenie na rzecz Wnioskodawcy.
Powyższa transakcja miałaby mieć miejsce w trzecim kwartale bieżącego roku.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy wycofanie udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawie własności wzniesionych na nieruchomości zabudowań ze Spółki do majątku prywatnego Wnioskodawcy, w drodze uchwały wspólników, będzie czynnością podatkowo neutralną dla Wnioskodawcy na gruncie podatku od spadków i darowizn...
Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne wycofanie nieruchomości z majątku Spółki do majątku prywatnego Wnioskodawcy oraz pozostałych wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w Spółce, dokonane w drodze czynności korporacyjnej w postaci uchwały wspólników Spółki, nie będzie skutkowało powstaniem u Wnioskodawcy obowiązku podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn, a tym samym będzie neutralne podatkowo na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi działalność pod własną firmą. Spółka jawna może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe. Majątek spółki jawnej stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia i jest on prawnie wydzielony od majątku poszczególnych wspólników, a tym samym możliwe jest dokonanie operacji polegającej na przesunięciu określonego składnika majątkowego ze spółki jawnej do majątku jednego, kilku lub wszystkich ze wspólników. Wszelkie przesunięcia majątkowe pomiędzy spółką jawną a jej wspólnikami są więc zbyciem i nabyciem, odpowiednio dla spółki oraz jej wspólników.
Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca przywołał treść art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazując, że ustawodawca zawarł sformułowanie ,,podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie (...) tytułem", a więc sformułowanie, które wyraźnie wskazuje na wyczerpujący charakter wyliczenia tam zawartego. Należy więc stwierdzić, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, zawierając zamknięty katalog zdarzeń, których zaistnienie powoduje nabycie składników majątkowych w sposób podlegający opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn Zamknięty charakter katalog tytułów wskazanych w art. 1 ww. ustawy, oznacza, że nabycie w oparciu o inne tytuły prawne, choćby nastąpiło nieodpłatnie, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko nabycie, które zostało w ustawie o tym podatku wymienione w sposób wyraźny.
Wnioskodawca podkreślił, że przepisy ustawy podatkowej nie zawierają definicji pojęcia ,,darowizna", a zatem jego znaczenia należy poszukiwać w przepisach normujących czynność darowizny, tj. przepisach Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego, skutkującego wzbogaceniem obdarowanego kosztem darczyńcy, a zobowiązanie darczyńcy jest zamierzone jako nieodpłatne. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, dochodzi poprzez zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi więc do skutku z chwilą złożenia dwóch oświadczeń woli - oświadczenia darczyńcy o zobowiązaniu do bezpłatnego świadczenia i oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
W opisanym powyżej stanie faktyczny nie dojdzie więc do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą. Przesunięcie majątkowe dokonane zostanie bowiem w skutek uchwały wspólników Spółki o wycofaniu nieruchomości na ich potrzeby własne z określeniem, że staną się jej współużytkownikami proporcjonalnie do wniesionych wkładów do Spółki. W następstwie tej uchwały będzie musiało dojść do zawarcia umowy nieodpłatnego przeniesienia nieruchomości na rzecz wspólników Spółki, a umowa ta wymagała będzie formy aktu notarialnego stosownie do treści art. 158 Kodeksu cywilnego, jednak nie będzie jej towarzyszyła ani wola Spółki do obdarowania jej wspólników kosztem swojego majątku, ani wola tych wspólników do przyjęcia darowizny. Podstawą do przesunięcia majątkowego będzie bowiem czynność korporacyjna dokonana w oparciu o przepisu Kodeksu spółek handlowych, w postaci uchwały wspólników o wycofaniu określonego składnika z majątku spółki. Umowa zawarta pomiędzy Spółką i jej wspólnikami będzie więc jedynie wykonaniem istniejącego już, nałożonego mocą uchwały, obowiązku przesunięcia majątkowego, poprzez nadanie mu formy wymaganej obowiązującymi przepisami. Umowie takiej będzie więc towarzyszyła nie wola obdarowania, a wola wykonania już ciążącego na stronach obowiązku, przez co to umowa ta będzie umową nienazwaną w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
Skoro zatem planowana czynność nieodpłatnego przekazania przez Spółkę nieruchomości wspólnikom na ich cele osobiste nie przyjmie formy darowizny, to wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż nie przyjmie postaci któregokolwiek z tytułów wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn, a jak wskazano powyżej, i podatkowi od spadków i darowizn podlegają jedynie nabycia w oparciu o zdarzenia prawne enumeratywnie wymienione w art. 1 tej ustawy, w wśród których ustawodawca nie wymienił czynności wskazanej w opisanym powyżej stanie faktycznym.
Tym samym nieodpłatne przekazanie przez Spółkę udziałów w nieruchomościach na cele osobiste Wnioskodawcy nie będzie podlegało u niego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca powołał szereg interpretacji indywidualnych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
W myśl ust. 2 tegoż przepisu, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
Z powołanego powyżej przepisu art. 1 ust. 1 ww. ustawy wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych, m.in. tytułem darowizny.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia ,,darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.).
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.
Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Z treści wniosku wynika, że wspólnicy Spółki planują nieodpłatne wycofanie ze Spółki składników jej majątku, w postaci nieruchomości, do majątku prywatnego Wnioskodawcy oraz majątków prywatnych pozostałych wspólników, w ten sposób, że każdy ze wspólników nabędzie ułamkowy udział w prawie użytkowania wieczystego oraz w prawie własności. Udziały wspólników we współużytkowaniu i współwłasności określone zostaną proporcjonalnie do ich udziałów kapitałowych w Spółce.
Wskazana czynność nie będzie miała formy umowy sprzedaży, umowy darowizny lub jakiejkolwiek innej umowy zawartej pomiędzy Spółką i jej wspólnikami, a dokonana zostanie w drodze uchwały wspólników tej Spółki, która jedynie wykonana zostanie poprzez czynność przeniesienia prawa użytkowania wieczystego, w formie aktu notarialnego zawartego pomiędzy Spółką i jej wspólnikami.
Z tytułu wycofania nieruchomości nie ulegnie zmniejszeniu udział kapitałowy Wnioskodawcy lub któregokolwiek z pozostałych wspólników w Spółce, a z tytułu przekazania nieruchomości do majątku prywatnego, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do spełnienia jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz Spółki lub pozostałych wspólników, jak też nie będzie zobowiązany do nawiązania jakiegokolwiek stosunku prawnego, który prowadziłaby do powstania obowiązku takiego świadczenia. Wycofaniu nieruchomości do majątku prywatnego nie będzie towarzyszyło dodatkowe wynagrodzenie na rzecz Wnioskodawcy.
Z treści wniosku nie wynika więc, aby w analizowanym przypadku miało nastąpić zawarcie umowy darowizny. Wnioskodawca wskazał bowiem, że podstawą przeniesienia własności nieruchomości będzie uchwała wspólników spółki jawnej, która zostanie wykonana poprzez czynność przeniesienia prawa użytkowania wieczystego, w formie aktu notarialnego.
Z powyższego wynika, że wskazana umowa będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników. Jako, że uchwała sama w sobie nie powoduje przeniesienia własności nieruchomości przedmiotowa umowa będzie czynnością mającą na celu wykonanie uprawnienia przysługującego wspólnikom spółki jawnej.
Skoro więc czynność wycofania udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawie własności wzniesionych na nieruchomości zabudowań ze Spółki do majątku wspólników będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników i nie przyjmie formy umowy darowizny, to wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn. Z opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, iż przedmiotowa czynność przyjęła którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nie jest to bowiem - jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego - umowa darowizny.
Jak wskazano powyżej, podatkowi od spadków i darowizn podlegają jedynie czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 ww. ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności opisanej we wniosku.
Tym samym wycofanie udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawie własności wzniesionych na nieruchomości zabudowań ze Spółki i przekazanie ich do majątku Wnioskodawcy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn, zatem nie spowoduje dla Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.