Czy wnuk zmarłego w sierpniu 2006 r. spadkodawcy będzie płacił podatek od spadków i darowizn według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2007 r. oraz od jakiego udziału wartości nieruchomości, czy od 4/6 wartości, czy od 4/6 pomniejszonych o połowę (50% na rzecz córki zmarłego)?"

sygnatura: PM 436/1/50/3/07

autor: Urząd Skarbowy Wrocław-Fabryczna

data: 2007-04-27

W dniu 07-02-2007 r. do tut. urzędu skarbowego wpłynęło pismo wnioskodawcy z zapytaniem czy wnuk będzie płacił podatek od spadków i darowizn według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2007 r.? Jeżeli tak to od 4/6 wartości nieruchomości, czy od 4/6 pomniejszonych o połowę (50% na rzecz córki zmarłego)?

Pismem z dnia 12.02.2007 r. organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych. Braki formalne zostały uzupełnione w dniu 23 marca 2007 r.

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. z 2005 roku Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm., zwanej dalej ustawą-Ordynacja podatkowa), stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

W myśl art. 14a § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Wnioskodawca jest wnukiem zmarłego, który w drodze testamentu uczynił wnuka jedynym swoim spadkobiercą. W testamencie jest zapis na rzecz córki zmarłego, które jest zobowiązaniem wnuka do zapłaty 50% wartości spadku netto. Zmarły w dniu 09 sierpnia 2006 roku spadkodawca, nie był jedynym właścicielem nieruchomości, ponieważ wcześniej zmarła jego żona, dlatego, jak podaje wnioskodawca, współwłaścicielkami stały się dwie córki. Obecna sytuacja, zdaniem wnioskodawcy, jest następująca: właścicielami nieruchomości (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), są po 1/6 części córki zmarłego, zaś 4/6 posiada wnuk. W dniu 9 lutego 2007 r. upływa półroczny okres przyjęcia spadku. Wniosek o otwarcie testamentu oraz przyjęcie spadku został złożony przez wnuka do sądu rejonowego w lutym b. r. orzeczenie sądu uprawomocni się po 31.12.2006 r.

Wnioskodawca zadał pytanie z zakresu podatku od spadków i darowizn:

1.czy wnuk będzie płacił podatek od spadków i darowizn według zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2007 r.? Jeżeli tak to od 4/6 wartości nieruchomości, czy od 4/6 pomniejszonych o połowę (50% na rzecz córki zmarłego)?

Precyzując wniosek wnioskodawca wyjaśnił, iż wprawdzie przyjęcie spadku nastąpiło w dniu otwarcia, tj, w dniu śmierci spadkodawcy czyli 9 sierpnia 2006 r., jednak obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu dotyczącego przyjęcia lub odrzucenia spadku. Dodatkowo wg art. 4 nowo obowiązującej ustawy o podatku od spadków i darowizn, otwarte po dniu 12 maja 2006 r. spadki, rozliczane są ,,podatkowo" wg nowych przepisów. Oznacza to, iż zdaniem wnioskodawcy, wnuk nie płaci podatku od spadków i darowizn, jeżeli w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia sądu złoży oświadczenie o przyjęciu spadku do urzędu skarbowego. Reasumując wnuk nie płaci w tym przypadku podatku od spadków i darowizn, ponieważ podlega już przepisom nowej ustawy.

Stanowisko wnioskodawcy z zakresu ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /tekst jedn.: Dz. U. Nr 142, poz. 1514 z 2004 r. z późn. zm., zwanej dalej ustawą/, jest nieprawidłowe.

Przy nabyciu w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy) a gdy nabycie to nie zostało zgłoszone do opodatkowania - z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu o nabyciu praw do spadku (art. 6 ust. 4 ustawy).

Ustawą z dnia 16.11.2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629 z 2006 r. - zwanej dalej ustawą z dnia 16.11.2006 r.), dokonano zmian niektórych przepisów ustawy o podatku do spadków i darowizn. W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16.11.2006 r., do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. Nr 142, poz. 1514 z 2004 r. z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16.11.2006 r. przepis art. 4 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ma zastosowanie również do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło po dniu 12 maja 2006 r.

Zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, dotyczące zwolnienia od podatku od spadków i darowizn osób najbliższych, weszły w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. i mają zastosowanie do tych przypadków, w których nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw majątkowych nastąpiło po 1 stycznia 2007 r.

Przepisy przejściowe w art. 3 ustawy z dnia 16.11.2006 r., cytowane wyżej, wskazują na sposób załatwiania spraw, których obowiązek podatkowy powstał przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 16.11.2006 r.

W przedstawionej przez podatnika sytuacji, nabycie spadku nastąpiło w dniu 9 sierpnia 2006 r. tj. z chwilą śmierci spadkodawcy, które do chwili złożenia wniosku o interpretację, nie zostało jeszcze potwierdzone prawomocnym postanowieniem sądu.

Samo nabycie spadku, czego nie neguje wnioskodawca nastąpiło przed wejściem w życie ustawy z dnia 16.11.2006 r.

Zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna do powyższej sprawy mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. Nr 142 poz. 1514 z 2004 r. z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2007 r. Jednakże błędnie wnioskodawca wyciągnął wniosek, iż art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16.11.2006 r. wskazuje, iż otwarte spadki po dniu 12 maja 2006 r. rozliczane są ,,podatkowo" według nowych przepisów.

Art. 3 ust. 2 został przez ustawodawcę ujęty w celu równego traktowania podatników, polegający na objęciu tymi przepisami także tych podatników, którzy posiadają obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub mających miejsce zamieszkania na terytorium takiego państwa. Wobec tych podatników, na mocy rozp. Min. Fin. z dnia 21.04.2006 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od spadków i darowizn od niektórych podatników (Dz. U Nr 73, poz. 506 z 2006 r.), zarządzono zaniechanie poboru podatku od spadków i darowizn od nabycia rzeczy lub praw majątkowych, określonych w art. 4 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy - z mocą obowiązującą po 12.05.2006 r.

Przepis art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16.11.2006 r. objął rangą ustawową powyższą grupę podatników, którzy w okresie od dnia 13 maja 2006 r. do 31 grudnia 2006 r. nabyli rzeczy lub prawa majątkowe, co do których miały zastosowanie art. 4 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy.

Zatem przepis art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16.11.2006 r. nie ma zastosowania do sytuacji przedstawionej przez wnioskodawcę. W stosunku do wnioskodawcy będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1.01.2007 r.

Stosownie do przepisu art. 17 a ust. 1 ustawy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. Nr 142 poz. 1514 z 2004 r. z późn. zm.), podatnicy podatku są obowiązani złożyć w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem m. in. spadku, na druku SD-3.

Odnosząc się do pytania Strony, czy podatek od spadku będzie płacony od 4/6 części nieruchomości, czy od 4/6 pomniejszonych o połowę (50% na rzecz córki zmarłego), tut. organ podatkowy informuje, iż zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów /czysta wartość/, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli spadkobierca został obciążony obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku, o ile polecenie zostało wykonane. Do długów i ciężarów zalicza się również koszty ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku, koszty pogrzebu spadkodawcy, łącznie z nagrobkiem, w takim zakresie w jakim koszty te odpowiadają zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, wynagrodzenia wykonawcy testamentu, obowiązki wykonania zapisów oraz poleceń zamieszczonych w testamencie, wypłaty z tytułu zachowku oraz inne obowiązki wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących spadku. Zatem w podanym stanie faktycznym, podstawa opodatkowania będzie pomniejszona o wartość zapisu testamentowego a podatek zostanie ustalony od czystej wartości majątku.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.

Jak stanowi art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.