Czy oddanie gruntów wchodzących w skład spadkowego gospodarstwa rolnego (odziedziczonego w całości) osobom trzecim w dzierżawę stanowi formę ,,prowadzenia" tego gospodarstwa przez nabywcę w drodze dziedziczenia w rozumieniu przepisów art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), uzasadniającą zwolnienie od podatku od spadków?
sygnatura: IPTPB2/436-68/11-2/KR
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi
data: 2012-01-30
słowa kluczowe: | dzierżawa, gospodarstwo rolne, podatek od spadków i darowizn, spadek, zwolnienie |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2011 r. (data wpływu 25 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nabytego spadku - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nabytego spadku.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
W dniu 24 listopada 2009 r. zmarła ciotka Wnioskodawcy, przekazując w testamencie notarialnym cały swój majątek na Jego wyłączną rzecz.
W skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne, Do chwili obecnej Wnioskodawca nie złożył do Sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po ciotce.
Po uregulowaniu stanu prawnego spadkowego gospodarstwa rolnego, Wnioskodawca zamierza je prowadzić przez okres co najmniej 5 lat od momentu jego nabycia.
W skład spadkowego gospodarstwa rolnego wchodzi budynek mieszkalny, którego nikt nie zamieszkuje. Wnioskodawca zamierza wprowadzić się do mieszkania zaś grunty rolne oddać w dzierżawę innym osobom.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy oddanie gruntów wchodzących w skład spadkowego gospodarstwa rolnego (odziedziczonego w całości) osobom trzecim w dzierżawę stanowi formę ,,prowadzenia" tego gospodarstwa przez nabywcę w drodze dziedziczenia w rozumieniu przepisów art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), uzasadniającą zwolnienie od podatku od spadków...
Zdaniem Wnioskodawcy, ,,prowadzenie" gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, wymienionych w poz. 69, może polegać również na oddaniu wszystkich gruntów rolnych wchodzących w skład nabytego gospodarstwa w dzierżawę osobom trzecim. Jeżeli ten stan utrzymywał się będzie przez okres co najmniej 5 lat od daty nabycia gospodarstwa, to Wnioskodawca nabywa prawo do zwolnienia od podatku od spadku, w części dotyczącej gruntów niezabudowanych budynkiem mieszkalnym. Prowadzenie gospodarstwa rolnego przez nabywcę nie oznacza, iż musi on posiadać nieprzerwanie spadkowe nieruchomości rolne. Oddanie gruntów w dzierżawę nie skutkuje bowiem utratą posiadania samoistnego przez ich właściciela. Dzierżawcy przysługuje prawo do tzw. posiadania zależnego.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadku i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.
Z uwagi na fakt, iż ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia ,,spadek", należy się odwołać do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami), która tą instytucję reguluje.
W myśl art. 922 § 1 ww. ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.
Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkobiercy.
Należy zaznaczyć, że termin nabycia spadku nie jest tożsamy z datą powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizny obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku. Stosownie do zapisu art. 6 ust. 4 ustawy jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.
Stosowanie do art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:
- pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres ca najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Przepisy o podatku rolnym, w szczególności art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 969 ze zm.), definiują gospodarstwo rolne jako obszar gruntów, o którym mowa w art. 1 (tj. grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza), o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
W odniesieniu zatem do stosowania przepisów art. 4 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi (z wyłączeniem budynków i urządzeń o których mowa w ustawie), pod warunkiem, że w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia, należy stwierdzić, że kwestie spełnienia warunków zwolnienia należy każdorazowo oceniać w odniesieniu do przepisów o podatku rolnym.
Należy zatem stwierdzić, że:
Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter warunkowy, co oznacza, że nabycie w drodze spadku nieruchomości będzie zwolnione od podatku od spadków i darowizn, tylko wtedy, gdy w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Z powyższego wynika, iż ,,prowadzenie", odnosi się do czynności wykonywanej przez nabywcę osobiście. Dzierżawa natomiast w myśl art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) jest umową, w której wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówioną kwotę. W praktyce oznacza to prowadzenie gospodarstwa rolnego przez dzierżawcę, nie zaś przez nabywcę spadku.
Wydzierżawienie odziedziczonych przez Wnioskodawcę gruntów rolnych przed upływem 5 lat od jego nabycia spowoduje zatem obowiązek zapłacenia podatku od spadków i darowizn, ponieważ nie zostaną spełnione przesłanki zwolnienia, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dlatego stanowisko Wnioskodawcy odnośnie zdarzenia przyszłego należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.