INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 grudnia 2013 r. (data wpływu do Biura - 9 grudnia 2013 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 grudnia 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca na podstawie postanowienia Sądu z 1 października 2013 r. nabył spadek po matce, zmarłej 18 stycznia 2001 r. W skład spadku wchodzi tylko i wyłącznie 1/2 części udziału w lokalu mieszkalnym, o wartości 109.200,00 zł.

W dniu 22 listopada 2013 r. Wnioskodawca otrzymał decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego umarzającą postępowanie podatkowe wobec spełnienia warunków określonych w art. 16 ustawy o podatku od spadku i darowizn.

Na podstawie tego samego postanowienia sądowego z dnia 1 października 2013 r. spadek po ojcu Wnioskodawcy nabyli: wnuk (syn Wnioskodawcy) w 1/2 części i wnuczka (córka Wnioskodawcy) w 1/2 części. W skład spadku po ojcu Wnioskodawcy wchodzi tylko i wyłącznie (podobnie jak w przypadku spadku po matce Wnioskodawcy) łącznie 1/2 części udziału w tym samym lokalu mieszkalnym.

Obecnie, to jest przed upływem 5 lat od uprawomocnienia się postanowienia sądowego o nabyciu spadku, Wnioskodawca planuje zbycie całości swojego spadku po matce w formie darowizny na rzecz córki. W efekcie córka Wnioskodawcy uzyskałaby wpis w księdze wieczystej lokalu mieszkalnego jako współwłaścicielka w wysokości 3/4 udziału. Wnioskodawca wyraża zamiar darowizny całego spadku po matce, a nie ewentualnego swojego 1/2 części udziału w lokalu mieszkalnym.

Wnioskodawca po ewentualnej darowiźnie na rzecz córki, nadal będzie zameldowany i tam będzie mieszkał przez okres co najmniej 5 lat, tak jak to czynił od przeszło 25 lat, w tym samym lokalu mieszkalnym, którego udział nabył w wyniku spadkobrania po matce.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy fakt planowanego zbycia w formie darowizny przez Wnioskodawcę całości spadku (a nie udziału w lokalu mieszkalnym) odziedziczonego po swojej matce, na rzecz swojej córki, będącej wnuczką spadkodawczyni, może skutkować utratą przez niego ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn...

Zdaniem Wnioskodawcy, zamiar darowizny całego swojego spadku, w skład którego wchodzi 1/2 udziału w lokalu mieszkalnym, objętego ulgą z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie powinien skutkować utratą przyznanej ulgi, w świetle intencji ustawodawcy wyrażonej w art. 4a ustawy, zwalniającej od obciążeń podatkowych zbycie własności przez małżonka, zstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Ponadto na podstawie art. 16 ust. 7 pkt 1 ustawy o podatku od spadku i darowizn , nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalania zobowiązania podatkowego zbycie na rzecz innego ze spadkobierców. Faktem jest, że podatnik i córka, na rzecz której chce uczynić darowiznę, nie dziedziczą po jednej i tej samej osobie, ale oba spadki dotyczą tej samej rzeczy. Zarówno Wnioskodawca jak i córka odziedziczyli w istocie po części udziału w tym samym lokalu mieszkalnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem spadku po matce Wnioskodawcy nastąpiło przed 01 stycznia 2007 r. (tj. z dniem śmierci spadkodawcy) w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

W myśl art. 16 ust. 2 tejże ustawy z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

1. są obywatelami polskimi lub mają miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy,
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dysponowania spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego,
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu,
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą zamieszkiwać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat od dnia określonego w cytowanym wyżej przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 ww. ustawy jest łączne spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków.

Ponieważ przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia ,,miejsce zamieszkania", dlatego należy posiłkować się definicją miejsca zamieszkania znajdującą się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121). Miejscem zamieszkania osoby fizycznej, zgodnie z ww. przepisem jest miejsce, w którym ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Do ustalenia zatem miejsca zamieszkania potrzebne są według tego przepisu dwa momenty: moment zewnętrzny, tj. faktyczne przebywanie i wewnętrzny, tj. zamiar stałego pobytu, które muszą występować łącznie.

Powyższe oznacza faktyczne przebywanie w tym lokalu mieszkalnym, który był przedmiotem nabycia w drodze spadku i został objęty ulgą mieszkaniową. Należy przy tym zauważyć, iż unormowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. nie nakładają obowiązku utrzymywania tytułu prawnego do nabytego w drodze spadku lokalu oraz zameldowania na pobyt stały. Przepis ten natomiast nakłada obowiązek zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat.

Poza tym, przepisy art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy odnieść zawsze do skonkretyzowanego przedmiotu nabycia w drodze spadku, tj. w przedstawionym zdarzeniu przyszłym do lokalu mieszkalnego, objętego ulgą mieszkaniową i tylko zamieszkiwanie w tym konkretnym nabytym lokalu mieszkalnym jest spełnieniem warunków określonych dla ulgi mieszkaniowej.

Fakt, iż Wnioskodawca zamierza darować swojej córce swój udział wynoszący 1/2 części nabytego w drodze spadku po matce lokalu mieszkalnego zamieszkując w nim nadal, tj. co najmniej przez okres 5 lat od dnia zamieszkania w nabytym lokalu, nie skutkuje utratą nabytej ulgi mieszkaniowej, bowiem wszystkie warunki określone w art. 16 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy, jakie nałożył ustawodawca na podatnika, aby zachować prawo do ulgi będą spełnione łącznie.

Wszelkie bowiem zwolnienia w prawie podatkowym są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą i enumeratywny katalog zwolnień przedmiotowych nie może być poprzez interpretację rozszerzany.

Wobec tego, stwierdzić należy, że Wnioskodawca, który w drodze darowizny zbędzie udział w § lokalu mieszkalnym wynoszący 1/2 części nabyty w 2001 r. w drodze spadku po matce, nie utraci z tego tytułu prawa do ulgi zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli przez okres 5 lat będzie w tym mieszkaniu zamieszkiwał, począwszy od dnia określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy.

Zatem, skoro Wnioskodawca spełni warunki pozwalające zachować prawo do ulgi mieszkaniowej przewidzianej w art. 16 ust. 1 w związku ze spełnieniem warunków określonych w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to rozpatrywanie czy Wnioskodawca spełni również przesłanki do zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej określone w art. 16 ust. 7 pkt 1 tej ustawy jest bezzasadne.

Jednakże nadmienić należy, że przepis art. 16 ust. 7 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w którym ustawodawca postanowił m.in., że nie stanowi podstawy wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych (...) dotyczy wyłącznie osób, które są m.in. współspadkobiercami po tej samej osobie. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca i jego córka nie nabyli spadku po tej samej osobie lecz po różnych osobach. Fakt nabycia udziałów w tym samym lokalu mieszkalnym nie jest zatem wystarczający do uznania, że Wnioskodawca dokonując darowizny na rzecz córki nabytego w spadku po matce udziału w tym lokalu mieszkalnym spełni warunki przewidziane w tym przepisie do zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że dokonując darowizny na rzecz córki nabytego w 2001 r. w spadku po matce udziału w lokalu mieszkalnym jednocześnie zamieszkując nadal w tym lokalu mieszkalnym co najmniej przez okres 5 lat od dnia zamieszkania w nabytym lokalu, nie powinno skutkować utratą nabytej w 2013 r. ulgi mieszkaniowej, należało uznać za prawidłowe choć nie z powodu spełnienia przesłanek określonych w art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn lecz w związku z tym, że będą spełnione łącznie wszystkie przesłanki wskazane w art. 16 ust. 2 cyt. wyżej ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo organ interpretacyjny pragnie stwierdzić, że w niniejszej interpretacji indywidualnej nie dokonał oceny stanowiska Wnioskodawcy dot. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który w ogóle nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż dotyczy nabyć mających miejsce od dnia 01 stycznia 2007 r. a zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego nabycie w drodze spadku następuje z dniem śmierci spadkodawcy (art. 922 § 1, art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego).

Organ wydający niniejszą interpretację pragnie podkreślić, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył kserokopie dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny (weryfikacji); jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem treść dołączonych do wniosku dokumentów pozostaje bez wpływu na załatwienie sprawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.