Czy wycofanie nieruchomości, stanowiących majątek spółki jawnej, na cele własne wspólników w części odpowiadającej udziałowi wspólników we współwłasności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
sygnatura: IBPBII/1/436-280/14/BD
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2014-11-25
| słowa kluczowe: | nieruchomości, podatek od spadków i darowizn, spółka jawna, spółka osobowa, uchwały, wspólnik, wycofanie |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 26 sierpnia 2014 r. (data wpływu do Biura - 27 sierpnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania na cele prywatne wspólników spółki jawnej nieruchomości należącej do majątku spółki - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 27 sierpnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania na cele prywatne wspólników spółki jawnej nieruchomości należącej do majątku spółki.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawczyni jest wspólnikiem dwuosobowej spółki prawa handlowego, tj. spółki jawnej. Posiada udziały w zyskach i stratach spółki w wysokości 1/2. Wspólnicy spółki z osiąganych dochodów opodatkowani są podatkiem dochodowym od osób fizycznych a spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Spółka prowadzi działalność w zakresie branży farmaceutycznej, tj. prowadzi apteki. Spółka w dniu 30 maja 2003 r. nabyła nieruchomości obejmujące drogę oraz działkę o powierzchni 1119 m2, zabudowaną budynkiem mieszkalno-usługowym o powierzchni 201,53 m2. W dniu 31 grudnia 2007 r. spółka nabyła kolejną nieruchomość obejmującą działkę o powierzchni 1600 m2 zabudowaną budynkiem handlowo-usługowym o powierzchni 301,20 m2. Wyżej opisane nieruchomości zostały nabyte ze środków własnych spółki i wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Obecnie Wnioskodawczyni wraz ze wspólniczką zamierza na mocy uchwały wycofać ze spółki i przenieść na swoją rzecz ww. nieruchomości. W efekcie powyższego razem ze wspólniczką staną się współwłaścicielkami ww. nieruchomości, przy czym udziały we współwłasności będą odpowiadać udziałom w zyskach i stratach w spółce. Planowana czynność nieodpłatnego przekazania przez spółkę osobową nieruchomości wspólnikom na ich cele osobiste stanowi zmianę statusu nieruchomości ze związanej z działalnością gospodarczą na użytkowaną na potrzeby osobiste wspólników. Uchwała wspólników zostanie podjęta w formie aktu notarialnego, z uwagi na przedmiot czynności i konieczność dokonania zmian wpisów w księdze wieczystej. Zostanie sporządzona umowa nieodpłatnego przekazania na cele własne wspólników spółki. Podstawą przeniesienia własności części nieruchomości będzie jednomyślna uchwała wspólników o wycofaniu nieruchomości na potrzeby własne wspólników, a jedynie w jej wykonaniu zostanie sporządzona notarialna umowa nieodpłatnego przekazania. Umowa ta nie przyjmie formy umowy darowizny, gdyż oznaczałoby to darowanie sobie rzeczy, której jest się właścicielem. W wyniku nieodpłatnego przekazania nie nastąpi także nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw, gdyż powyższą nieruchomość wspólniczki - osoby fizyczne już nabyły w latach 2003 i 2007.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy wycofanie nieruchomości, stanowiących majątek spółki jawnej, na cele własne wspólników w części odpowiadającej udziałowi wspólników we współwłasności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn...
Zdaniem Wnioskodawczyni, wycofanie nieruchomości z majątku spółki jawnej i przekazanie jej na potrzeby własne wspólników na podstawie jednomyślnej uchwały oraz umowy nieodpłatnego przekazania - w efekcie czego wspólnicy staną się właścicielami 1/2 nieruchomości - nie będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez osoby fizyczne rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
Przedstawiony powyżej katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Oznacza to, że opodatkowaniu ww. podatkiem podlega tylko i wyłącznie nabycie rzeczy lub praw majątkowych, które w sposób wyraźny zostało wskazane w art. 1 ust 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z powołanego przepisu wynika, iż podatkiem tym będzie obłożone m.in. dokonanie darowizny.
Przepisy powyższej ustawy nie definiują pojęcia ,,darowizna", w związku z tym należy odwołać się do przepisów Kodeksu cywilnego. Zgodnie z brzmieniem art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna ma na celu przysporzenie majątkowe bez ekwiwalentu (nieodpłatnie) i polega najczęściej na przesunięciu dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Podkreślić należy, że do zawarcia umowy darowizny konieczne i niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy.
Zdaniem Wnioskodawczyni, ze stanu faktycznego nie wynika by miała być zawarta umowa darowizny w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 3531 Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć w sposób dowolny łączący je stosunek prawny, pod warunkiem jednak by jego treść lub cel nie sprzeciwiały się m.in. ustawie, czy też zasadom współżycia społecznego. Oznacza to, że w ramach swobody kształtowania stosunku zobowiązaniowego strony mogą zawrzeć umowę nienazwaną. W przedmiotowej sprawie wolą wspólników spółki, jako jedynych wspólników, a także, jako osób prywatnych nie jest zawarcie umowy darowizny. Planowane jest podjęcie uchwały i zawarcie umowy nieodpłatnego przekazania na potrzeby własne wspólników, przy zachowaniu proporcji w udziale w nieruchomości odpowiednich do udziałów w zyskach i stratach w spółce, co nie będzie wyczerpywało znamion umowy darowizny. Ponadto podkreślenia wymaga fakt, iż ww. umowa zostanie zawarta i sporządzona w formie aktu notarialnego w następstwie uchwały o przekazaniu nieruchomości na potrzeby własne, zaś powyższe nie powoduje jej nieskuteczności wobec zasady swobody umów.
Mając na uwadze powyższe, wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż nie przyjmie ona formy żadnego z tytułów wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nieodpłatne przekazanie przez spółkę nieruchomości na cele osobiste wspólników, w wyniku czego Wnioskodawczyni stanie się właścicielem 1/2 nieruchomości, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i Wnioskodawczyni nie będę zobowiązana do uiszczenia podatku z tego tytułu.
W ocenie Wnioskodawczyni stanowisko takie znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 20 maja 2010 r. (IBPB II/1/436-47/10/MZ) oraz z 27 czerwca 2012 r. (IBPB II/1/436-112/12/ASz).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
W myśl ust. 2 tegoż przepisu podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
Z powołanego powyżej przepisu art. 1 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych, m.in. tytułem darowizny.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia ,,darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., Nr 121) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.
Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.
Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Wskazać również należy, iż Kodeks cywilny kreuje zasadę swobody umów; wynika ona z art. 3531 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest wspólnikiem dwuosobowej spółki prawa handlowego, tj. spółki jawnej. Posiada udziały w zyskach i stratach spółki w wysokości 1/2. Spółka w dniu 30 maja 2003 r. nabyła nieruchomości obejmujące drogę oraz działkę o powierzchni 1119 m2, zabudowaną budynkiem mieszkalno-usługowym o powierzchni 201,53 m2. W dniu 31 grudnia 2007 r. spółka nabyła kolejną nieruchomość obejmującą działkę o powierzchni 1600 m2 zabudowaną budynkiem handlowo-usługowym o powierzchni 301,20 m2. Wyżej opisane nieruchomości zostały nabyte ze środków własnych spółki i wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Obecnie Wnioskodawczyni wraz ze wspólniczką zamierza na mocy uchwały wycofać ze spółki i przenieść na swoją rzecz ww. nieruchomości. W efekcie powyższego razem ze wspólniczką staną się współwłaścicielkami ww. nieruchomości, przy czym udziały we współwłasności będą odpowiadać udziałom w zyskach i stratach w spółce. Planowana czynność nieodpłatnego przekazania przez spółkę osobową nieruchomości wspólnikom na ich cele osobiste stanowi zmianę statusu nieruchomości ze związanej z działalnością gospodarczą na użytkowaną na potrzeby osobiste wspólników. Uchwała wspólników zostanie podjęta w formie aktu notarialnego, z uwagi na przedmiot czynności i konieczność dokonania zmian wpisów w księdze wieczystej. Zostanie sporządzona umowa nieodpłatnego przekazania na cele własne wspólników spółki. Podstawą przeniesienia własności części nieruchomości będzie jednomyślna uchwała wspólników o wycofaniu nieruchomości na potrzeby własne wspólników, a jedynie w jej wykonaniu zostanie sporządzona notarialna umowa nieodpłatnego przekazania. Umowa ta nie przyjmie formy umowy darowizny.
Skoro więc istotnie - jak wskazała Wnioskodawczyni - czynność nieodpłatnego przekazania nieruchomości przez spółkę osobową na rzecz wspólników, na ich cele osobiste, będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z jednomyślnej uchwały wspólników o przekazaniu nieruchomości i nie przyjmie formy umowy darowizny, to wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż z opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, iż przedmiotowa czynność przyjmie którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Jak wskazano powyżej, podatkowi od spadków i darowizn podlegają jedynie czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 tejże ustawy; wśród nich ustawodawca nie wymienił czynności opisanej we wniosku.
Tym samym wycofanie nieruchomości z majątku spółki i nieodpłatne przekazanie przez spółkę udziału w nieruchomości na cele osobiste Wnioskodawczyni nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn. Zatem nie spowoduje dla Wnioskodawczyni powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W interpretacji tej dokonano oceny stanowiska Wnioskodawczyni dotyczącego nieodpłatnego przeniesienia nieruchomości na rzecz Wnioskodawczyni tylko i wyłącznie w zakresie podatku wskazanego we wniosku, tj. w zakresie podatku od spadków i darowizn.
W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych wydanych przez tut. Organ interpretacyjny należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.