Czy udzielanie pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy czynność ta na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, korzysta ze zwolnienia w opodatkowania, zarówno w przypadku gdy pożyczkobiorca jest polskim podmiotem - czynnym podatnikiem podatku VAT, jak również "podmiotem zagranicznym", posiadającym siedzibę poza terytorium kraju?

sygnatura: L.IS.II/2-443/181/06

autor: Izba Skarbowa w Rzeszowie

data: 2006-10-31

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 15 ust. 1 i ust. 2, art. 27 ust. 3 pkt 2 i ust. 4 pkt 4, art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), z urzędu zmienia postanowienie Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 24.05.2006 r., znak: PUS.II/443/31/2006/JZ oraz uznaje stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 24.02.2006 r. (uzupełnionego pismem z dnia 9.05.2006 r.) za nieprawidłowe.

Wnioskiem z dnia 24.02.2006 r., uzupełnionym pismem z dnia 9.05.2006 r., Spółka z o.o. "T." zwróciła się do Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Z przedstawionego w pismach stanu faktycznego wynika, iż Spółka zamierza udzielać odpłatnych pożyczek innym podmiotom (zarówno "krajowym", jak również "zagranicznym", mającym siedzibę na terytorium Unii Europejskiej). Jednostka nie ma wyszczególnionych w zakresie swojej działalności usług pośrednictwa finansowego, pożyczek zamierza udzielać z nadwyżek środków wygospodarowanych przez Spółkę, zamiast dokonywania lokat bankowych. Pożyczki będą udzielane sporadycznie, tym samym - zdaniem Wnioskodawcy - będą czynnościami, które nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem działalności podstawowej Spółki.

W ocenie Jednostki udzielanie pożyczek (sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 65.22.10-00.90 "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym") przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, można identyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT, nawet gdy czynności te nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Jednakże czynność ta, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług, jest zwolniona z opodatkowania tym podatkiem, niezależnie od tego, czy pożyczkobiorca jest polski podmiotem - czynnym podatnikiem podatku VAT, jak również "podmiotem zagranicznym", posiadającym siedzibę na terytorium Unii Europejskiej.

Postanowieniem z dnia 24.05.2006 r., znak: PUS.II/443/31/2006/JZ, Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, działając na podstawie przepisu art. 14a § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej, przedstawione przez Stronę stanowisko uznał za prawidłowe. Rozstrzygnięcie to nie zostało zaskarżone, a w sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed sądem administracyjnym.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Na podstawie regulacji art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 przywołanego załącznika wymieniono jako zwolnione od podatku usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J posiadające oznaczenie PKWiU 65-67.

Z przedstawionego we wniosku z dnia 24.02.2006 r., uzupełnionego pismem z dnia 9.05.2006 r. stanu faktycznego wynika, iż udzielenie odpłatnej pożyczki ma nastąpić w ramach świadczenia usług. Usługi te - jak wskazała Jednostka - wykraczają poza zakres czynności stanowiących Jej przedmiot działalności oraz będą świadczone sporadycznie, tym samym - zdaniem Podatnika - będą czynnościami, które "nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem działalności podstawowej Spółki".

W świetle tego co przedstawiono, stwierdzić należy, iż opisana w ww. wnioskach czynność, wypełnia dyspozycję przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1, w związku z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności odpłatnego świadczenia usług podlegają bowiem ww. ustawie o podatku od towarów i usług niezależnie od tego, czy stanowią one przedmiot działalności, jeżeli wykonywane są w ramach samodzielnej działalności gospodarczej, w okolicznościach, o których mowa w przepisie art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem udzielanie przez Spółkę "podmiotom krajowym" odpłatnych pożyczek, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 65.22 "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym" podlega regulacjom powołanej ustawy o podatku od towarów i usług. W tym zakresie stanowisko Strony, jak również stanowisko organu I instancji przedstawione w postanowieniu z dnia 24.05.2006r., uznać należy za nieprawidłowe, bowiem w ocenie Podatnika oraz Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego, czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowe usługi wykonywane na terytorium kraju, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy (jako wymienione w poz. 3, załącznika nr 4).

Odnosząc się do sytuacji, w której pożyczka będzie udzielana "podmiotom zagranicznym", posiadającym siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż na podstawie przywołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z przepisu art. 27 ust. 3 pkt 2 i ust. 4 ustawy wynika, iż w przypadku gdy usługi finansowe, są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

W świetle przywołanych regulacji, świadczone przez Jednostkę usługi na rzecz podmiotów mających siedzibę na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, nie podlegają przepisom ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług. W takim przypadku zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, nie znajdzie zatem zastosowania.

W tej części, stanowisko Jednostki oraz stanowisko Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie jest więc nieprawidłowe.