Czy zbycie lub wynajem części używanego budynku podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też będzie to transakcja zwolniona na podstawie art. 43 ust. 2 ustawy o VAT?
sygnatura: PI/005-83/05/Z/04
autor: Izba Skarbowa w Gdańsku
data: 2005-11-21
| słowa kluczowe: | lokal mieszkalny, lokal użytkowy, najem, zbycie |
D E C Y Z J A
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, działając na podstawie:
Po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 9 września 2005r. wniesionego na postanowienie Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr PP/443-76/05 z dnia 1 września 2005r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania usług najmu oraz dostawy nieruchomości
U Z A S A D N I E N I E
Pismem z dnia 30 czerwca 2005r. podatnik zwrócił się do Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania usług najmu oraz dostawy nieruchomości.
W złożonym zapytaniu wskazano następujący stan faktyczny:
Spółka od 05/2000 jest właścicielem nieruchomości (budynek mieszkalny), którą wykorzystuje do działalności gospodarczej. W lokalach tego budynku jest prowadzony klub bilardowy i kawiarenka internetowa. Nieruchomość została wniesiona do Spółki jako wkład niepieniężny przez osobę fizyczną i nie była modernizowana.
Spółka zamierza przedmiotową nieruchomość częściowo zbyć, częściowo wynająć.
Podatnik zwraca się z zapytaniem, czy zbycie lub wynajem części tej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też będzie to transakcja zwolniona na podstawie art. 43 ust. 2 ustawy o VAT?
Zdaniem Wnioskodawcy zbycie całości lub części oraz najem nieruchomości są zwolnione od podatku VAT.
Postanowieniem nr PP/443-76/05 z dnia 1 września 2005r. Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, stwierdził, że stanowisko przedstawione przez podatnika w złożonym wniosku polegające na uznaniu, że wszelkie czynności związane z wymienioną nieruchomością - zarówno dostawa, jak i najem i dzierżawa są zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT - jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że zbycie nieruchomości, spełniającej warunki uznania jej za towar używany lub części tej nieruchomości będzie zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Natomiast przypadku najmu części nieruchomości, opodatkowanie tej czynności uzależnione będzie od celu, na jaki poszczególne lokale będą wynajmowane. W przypadku wynajmu na cele inne niż mieszkaniowe czynność ta będzie opodatkowana stawką określoną w art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, tj. stawką 22%, natomiast w przypadku wynajmu na cele mieszkaniowe - będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Pismem z dnia 9 września 2005r. podatnik wniósł zażalenie na w/w. postanowienie Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, wnosząc jednocześnie o uchylenie ww. postanowienia i ponowne udzielenie pisemnej interpretacji w przedmiotowej kwestii.
W uzasadnieniu zażalenia podatnik twierdzi, iż postanowienie zawiera sprzeczności wewnętrzne oraz zawiera stwierdzenia sprzeczne z treścią cytowanych w uzasadnieniu artykułów. Zdaniem podatnika nie można zgodzić się ze stwierdzeniem zawartym w postanowieniu, iż przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy od towarów i usług dotyczy wyłącznie dostawy rzeczy używanych a nie świadczenia usług najmu, czy też dzierżawy, bowiem ostatnie zdanie cytowanego przepisu brzmi? zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze?.
Ponadto, zdaniem podatnika, nie można zgodzić się ze stanowiskiem, zgodnie z którym zwolnieniu z podatku od towarów i usług podlegają usługi najmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym, bowiem jak twierdzi podatnik w tej sytuacji odpowiedzialność za postępowanie najemcy ponosi wynajmujący.
Ponadto skarżący podnosi, iż w pouczeniu postanowienia brakuje stwierdzenia, iż wydana interpretacja jest wiążąca dla organów skarbowych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, po weryfikacji przedmiotowego postanowienia, stwierdza co następuje.
Zgodnie z art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej ?podatkiem?, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy, przez dostawę towarów rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Przepis art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Co zasady zgodnie z art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy stawka podatku wynosi 22%.
W art. 43 ust. 1 pkt 2) ustawy o podatku od towarów i usług przewidziano zwolnienie przedmiotowe dla dostawy towarów używanych pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Zgodnie z definicją zawartą w art. 43 ust. 2 w/w ustawy przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się:
W świetle natomiast art. 43 ust. 6 w/w ustawy zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do dostawy towarów wymienionych w ust. 2 pkt 1, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik:
Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika, że nieruchomość, której jest właścicielem została wniesiona do Spółki aportem w 05/2000. Ta okoliczność pozwala stwierdzić, że pomimo braku wskazania daty zakończenia budowy opisanej nieruchomości, to zakończenie budowy miało miejsce przed majem 2000 roku. Zatem w chwili wniesienia zapytania nieruchomość w świetle art. 43 ust. 2 ustawy o VAT była towarem używanym.
W stanie prawnym obowiązującym w maju 2000 roku czynność wniesienia aportu była zwolniona od podatku VAT na podstawie § 69 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 109, poz.1245), zatem w chwili przyjęcia nieruchomości do majątku Spółki, Podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
W tej sytuacji należy stwierdzić, że zbycie przedmiotowej nieruchomości lub jej części będzie zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Podkreślić należy, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy od towarów i usług dotyczy wyłącznie dostawy rzeczy używanych a nie świadczenia usług najmu, czy też dzierżawy. Zatem planowany wynajem części nieruchomości nie będzie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie w/w art. 43 ust. 1 pkt 2. W stosunku do planowanych usług najmu nieruchomości bez znaczenia pozostaje fakt, iż będący przedmiotem najmu budynek spełnia warunki towaru używanego określone w art. 43 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy bowiem przepis ten dotyczy zwolnienia od podatku od towarów i usług wyłącznie dostawy używanej nieruchomości, zatem niezależnie od rodzaju budynku, czynność oddania przedmiotowej nieruchomości w najem lub dzierżawę podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przy zastosowaniu podstawowej stawki podatku w wysokości 22%.
Wyjątek może stanowić jedynie oddanie budynku w najem z przeznaczeniem na cele mieszkalne. Zgodnie z art. 41 ust 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pod poz. 4 załącznika nr 4 do ustawy, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku wymienione zostały Usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe.
Zatem kwestia opodatkowania lub zwolnienia od podatku VAT wynajmu części nieruchomości uzależniona będzie od celu, na jaki poszczególne lokale będą wynajmowane. W przypadku wynajmu na cele inne niż mieszkaniowe czynność ta będzie opodatkowana stawką określoną w art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, tj. stawką 22%, natomiast w przypadku wynajmu na cele mieszkaniowe - będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Wbrew argumentom podatnika zawartym w zażaleniu ostatni człon przepisu art. 43 ust. 1 pkt. 2 który stanowi, iż zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, nie można uznać, iż zwolnienie z podatku określone w cytowanym przepisie dotyczy również świadczonych usług najmu lub dzierżawy nieruchomości spełniającej warunki towaru używanego. Przedmiotowe zwolnienie dotyczy wyłącznie dostawy w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, natomiast zwolnienie to nie dotyczy świadczenia usług najmu używanej nieruchomości, a jedynie mówi o zwolnieniu dostawy używanych budynków będących przedmiotem umowy najmu lub dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Za takim stanowiskiem przemawia brzmienie przepisu art. 43 ust. 6 cytowanej ustawy wyłączającego ze zwolnienia używane budynki, które były użytkowane przez podatnika przez okres krótszy niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych. Z korelacji przywołanych przepisów wynika, iż przepis art. 43 ust 1 pkt 2 ma zastosowanie również do budynków będących przedmiotem usług najmu, tzn. takich które nie były użytkowane bezpośrednio przez podatnika.
Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że dostawa używanego budynku, pod warunkiem, iż można go uznać za towar używany zgodnie z art. 43 ust. 2 ustawy o VAT jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, natomiast najem lokalu, nie będącego lokalem o charakterze mieszkalnym, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przy zastosowaniu stawki podatku VAT 22%.
Odnosząc się do pozostałych pozamerytorycznych argumentów podatnika zawartych w zażaleniu, mianowicie do sprzeczności w treści postanowienia polegającej na stwierdzeniu, iż stanowisko Spółki w kwestii stosowania przepisów art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy zarówno do zbycia części nieruchomości, jak i do wynajmu - jest nieprawidłowe, wskazać należy, iż zgodnie z art. 14a § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U nr 8, poz. 60 z 2005r.) interpretacja, o której mowa w § 1 zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Zatem stwierdzić należy iż cytowane wyżej stwierdzenie zawarte w zaskarżonym postanowieniu stanowi jedynie ocenę stanowiska podatnika zawartego w złożonym wniosku, sprowadzającą się do stwierdzenia, iż jest ono nieprawidłowe. Natomiast podnoszona przez podatnika kwestia braku pouczenia, iż interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych pozostaje bez znaczenia w przedmiotowej sprawie i nie ma wpływu na istotę rozstrzygnięcia. Powyższy obowiązek organu podatkowego wynika bowiem z art. 14 b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa i jest respektowany niezależnie od faktu przywołania go w pouczeniu.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Gdańsku dokonał prawidłowej oceny stanowiska wnioskującego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego. Stąd ? zgodnie z przepisem art. 14 b § 5 pkt. 1 ustawy ordynacja podatkowa, organ odwoławczy, uznając, iż zażalenie podatnika nie zasługuje na uwzględnienie, postanowił jak w sentencji decyzji.
Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku instancji.