Czy transakcja zamiany udziału w nieruchomości na inną nieruchomość gruntową podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług?

sygnatura: UP-II-3-005-107/04

autor: Urząd Skarbowy w Kołobrzegu

data: 2005-01-17

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowegow Kołobrzegu, na pisemne zapytanie podatnika z dnia 16 listopada 2004 r., udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego i stwierdza, co następuje:

Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, że jest właścicielem 1/3 udziału w nieruchomości położonej w Kołobrzegu, stanowiącej działkę gruntu zabudowaną budynkiem magazynowym i wybetonowanym placem manewrowym. Plac manewrowy przy budynku jako utwardzony i zgodnie z KRŚT jest traktowany jako budowla. Wnioskodawca nabył udział w przedmiotowej nieruchomości, jako nieruchomości użytkowanej od likwidowanego Przedsiębiorstwa X , w dniu 7 stycznia1994 r. na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego. Podatnik dokonał powyższego nabycia jako osoba fizyczna, której nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Po nabyciu nieruchomość stanowiła współwłasność dwóch osób prowadzących działalność w formie spółki osobowej, z czego udział wnioskodawcy stanowił 1/3. Została ona wprowadzona do ewidencji środków trwałych i amortyzowana do sierpnia 2002 r. W czasie używania nieruchomości nie poniesiono nakładów na jej ulepszenie przekraczających 30% wartości początkowej. Obecnie wnioskodawca zamierza dokonać zamiany powyższego udziału we współwłasności nieruchomości na inną nieruchomość gruntową o równoważnej wartości.

Na tle takich okoliczności faktycznych wnioskodawca formułuje stanowisko, iż przepisy prawa podatkowego skutkują możliwością zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług w stosunku do transakcji zamiany powyższego udziałuw nieruchomości.

Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdza, że stanowisko to jest prawidłowe.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące normy prawa podatkowego: art. 2 ust. 1 pkt 6, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 5, art. 43 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy, uzasadnionej w sposób następujący:

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ?ustawą?, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Zgodniez przepisem art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Niewątpliwie więc dostawą towarów będzie również ich zamiana, która w przepisach art. 603 i 604 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) określona jest jako umowa, na podstawie której strony zobowiązują się do przeniesienia na drugą stronę własności rzeczy w zamian za zobowiązanie do przeniesienia własności innej rzeczy i do której stosuje się przepisy dotyczące sprzedaży.

Definicja legalna zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy pod pojęciem ?towar? rozumie rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Jak wynikaz orzecznictwa NSA (np. wyrok sygn. I SA/Kr 1573/97) w zakresie pojęcia ?części budynków i budowli? mieszczą się również udziały współwłaścicieli, jako prawa do rzeczy wspólnej. Udział wyraża bowiem zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej i jest z reguły określony odpowiednim ułamkiem. Tak więc właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa lub innymi słowy właścicielem części ułamkowej rzeczy (przedmiotu prawa).W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, jednakże tylko w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału. Należy więc przyjąć, że sprzedaż udziału w nieruchomości stanowi dostawę towaru (części nieruchomości) w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Podatnik dokonujący dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, na podstawie art. 29 ust. 5 ustawy, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia wartości gruntu. Zastosowaniew takim przypadku właściwej stawki podatku od towarów i usług lub zwolnieniaz opodatkowania tym podatkiem uzależnione będzie od ustalenia stawki (lub zwolnienia) dotyczącej budowli lub budynku. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę wynika, iż nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu przedmiotowej nieruchomości. Nabyta nieruchomość została zakupiona w 1994 r. jako używanai od tego czasu była używana w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.W tym czasie nie poniesiono wydatków na jej ulepszenie, w rozumieniu przepisów podatku dochodowego, stanowiących co najmniej 30 % wartości początkowej. Wobec powyższego zastosowanie znajdzie przepis art. 43 ust. 1 pkt 2, na podstawie którego zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego. Przez towary używane rozumie się zgodnie z przepisem art. 43 ust. 2 pkt 1 także budynki i budowle lub ich części ? jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowlę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat. W związku z brakiem nakładów na rzecz nie znajdzie zastosowania wyłączenie zwolnienia zawarte w przepisie art. 43 ust. 6 ustawy.

Podsumowując należy stwierdzić, że zamiana przedmiotowego udziałuw nieruchomości (budowli, budynku oraz gruntu) stanowi dostawę towarów w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, oraz że na podstawie art. 29 ust. 5 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 2, będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.