poprzedni wątek | następny wątek

pl.soc.prawo

2006-11-23 19:16	[ZUS] Ważny wyrok SN z zakresu ubezpiecze	wombi
Witam, Pozwalam sobie zamieścić ten wyrok,bo nie jest on nigdzie opublikowany (ani na stronie SN, ani w żadnym zbiorze orzeczeń, ani w programach prawniczych). Dostałem go z Biura Studiów i Analiz SN w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej). Wydaje mi się,że to orzeczenie będzie ważne dla wielu osób, które nie mogą uzyskać zaświadczenia ZUS Rp-7. Sąd Najwyższy uznał,że możliwe jest wykazanie zarobków dla celów emerytalno-rentowych na podstawie innych dowodów a w szczególności za pomocą umów o pracę i świadectw pracy. "Sygn. akt I UK 115/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 14 czerwca 2006 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Herbert Szurgacz (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka SSA Romualda Spyt (sprawozdawca) Protokolant Halina Kurek w sprawie z odwołania Ireny B przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ł o wysokość emerytury, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 czerwca 2006 r., kasacji ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 sierpnia 2004 r., uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE Wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2005 r. Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi oddalił apelację Ireny B od wyroku Sądu Okręgowego ? Sądu Pracy i Ubezpieczeń w Łodzi z dnia 9 czerwca 2004 r. Wyrokiem tym oddalono odwołanie ubezpieczonej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Ł z dnia 31 stycznia 2002r., przyznającej prawo do emerytury. Ubezpieczona zakwestionowała w tej decyzji wysokość świadczenia i domagała się ustalenia podstawy wymiaru emerytury uwzględniającej zarobki uzyskiwane w latach 1965- 1984 w Zakładach Przemysłu Dziewiarskiego ?O? w Ł zamiast zarobków z od stycznia 1982 r. do grudnia 1991 r., przyjętych przez organ rentowy do obliczenia świadczenia. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny podzielił pogląd Sądu Okręgowego, że nie jest możliwym ustalenie wysokości emerytury w sposób proponowany przez ubezpieczoną, gdyż nie dysponuje ona dowodami na wysokość zarobków uzyskiwanych w tych latach w rozumieniu § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 19983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe ( Dz.U. z 1983 r., Nr 10, poz. 49 ). Sąd Apelacyjny stwierdził także, że trafne jest stanowisko Sądu Okręgowego odnośnie zeznań świadków na okoliczność wysokości zarobków w spornym okresie, które nie mogą stanowić podstawy ustalenia wynagrodzenia. Zgodził się również z tym, że wyliczenie wysokości wynagrodzenia na podstawie zachowanych w aktach osobowych angaży i zeznań świadków, byłoby niemiarodajne. Nadto podkreślił, że zachowały się angaże jedynie z lat 1972 ? 1977 oraz z roku 1979 a także ubezpieczona dysponuje zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z lat 1980 ? 1984, co łącznie daje 12 lat, a zatem niemożliwe jest wyliczenie świadczenia z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Tym samym Sąd Apelacyjny uznał za niezasadny zarzut apelacji, opierający się między innymi na naruszeniu art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( jednolity tekst Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm. ) oraz art. 224 § 1 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c. Skarżąc powyższy wyrok kasacją pełnomocnik ubezpieczonej zarzucił naruszenie art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez przyjęcie, że w postępowaniu dowodowym przed sądem obowiązują ograniczenia wynikające z przepisu § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym materiałem i oczywiste naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez ustalenie, że ubezpieczona przedstawiła angaże z lat 1972 ? 1977 i 1979, podczas, gdy w rzeczywistości dotyczą one lat od 1965 r. do 1982 r. oraz naruszenie art. 385 k.p.c. poprzez oddalenie apelacji, chociaż zasługiwała ona na uwzględnienie. Wniósł o przyjęcie kasacji do rozpoznania z uwagi na potrzebę wykładni przepisów art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz z przepisu § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i wyjaśnienie, czy inne dowody niż te, które wynikają z przepisu § 20 rozporządzenia Rady Ministrów, np. angaże, mogą stanowić podstawę do ustalenia wysokości emerytury ? w sytuacji, gdy legitymacja ubezpieczeniowa zawiera adnotacje o zwolnieniach lekarskich. Wniosek ten uzasadnił także tym, że wyrok oczywiście narusza art. 233 § 1k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c, bo wbrew dokumentom znajdującym się w aktach osobowych Sąd Apelacyjny przyjął, że ubezpieczona legitymuje się angażami z lat 1972 ? 1977 oraz z roku 1979, chociaż w rzeczywistości angaże te obejmują wszystkie lata pracy w Z.P.Dz. ?Olimpia?, poczynając od 1965 r. Wskazując na powyższe skarżący wniósł ?o zmianę zaskarżonego wyroku oraz wyroku Sądu Okręgowego i zaskarżonej decyzji i uznanie, że podstawą wymiaru wysokości emerytury wnioskodawczyni są zarobki uzyskiwane w latach 1965 ? 1984?, ewentualnie o uchylenie obu tych wyroków i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie na rzecz ubezpieczonej kosztów zastępstwa procesowego za wszystkie instancje. W uzasadnieniu kasacji pełnomocnik skarżącej zarzucił, że bezzasadnie Sąd Apelacyjny przyjął, iż wysokość zarobków, na użytek ustalenia podstawy wymiaru emerytury, wykazać można wyłącznie dowodami wynikającymi z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Stwierdził, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują, wynikające z powyższego przepisu, ograniczenia co do środków dowodowych. Podkreślił także, że wbrew ustaleniom Sądu, w aktach sądowych oraz w aktach rentowych znajdują się angaże za lata 1965 ? 1979. Zdaniem pełnomocnika skarżącej, na podstawie istniejących angaży ? w oparciu o opinię biegłego księgowego, ewentualnie w oparciu o wyliczenia organu rentowego - możliwym jest obliczenie zarobków ubezpieczonej w spornych latach, przy uwzględnieniu okresów przebywania na zwolnieniach lekarskich i wynikających z nich okresów pobierania zasiłków chorobowych. Sąd Najwyższy zważył, co następuje. Kasacja jest uzasadniona, lecz nie sposób zgodzić się jej wszystkimi zarzutami i wywodami. Przede wszystkim zarzut naruszenia prawa materialnego ? przepisu art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie jest adekwatny do jego uzasadnienia. Zarzut wyeliminowania z postępowania dowodowego niektórych środków dowodowych, przedstawionych przez stronę i uznanych przez sąd za niedopuszczalne ? wbrew przepisom Kodeksu postępowania cywilnego - nie mieści się w zarzucie naruszenia prawa materialnego. Pełnomocnik skarżącej, formułując zarzut naruszenia przepisu art. 15 ustawy o emeryturach i rentach, zmierza w istocie do zakwestionowania okoliczności związanych z kwestią procesową, dotyczącą ustalenia faktów za pomocą określonych środków dowodowych. W sądowym stosowaniu prawa w pierwszej kolejności dochodzi do ustalenia, jaka norma obowiązuje, drugi etap to ustalenie faktu na podstawie dowodów, kolejny to subsumpcja faktu pod stosowaną normę prawną, a następnie ustalenie konsekwencji udowodnionego faktu na podstawie stosowanej normy prawnej. W niniejszej sprawie w istocie zakwestionowany został ten drugi etap sądowego stosowania prawa, w którym ustalono, że ubezpieczona nie udowodniła wysokości zarobków w spornym okresie, a konsekwencją takiego ustalenia jest odmowa obliczenia emerytury na podstawie art. 15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w oparciu o 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia (1965 ? 1984). Zakwestionowanie tego właśnie etapu stosowania prawa stanowi wkroczenie w sferę faktów i możliwe jest z powołaniem się na naruszenie prawa procesowego ? art. 233 § 1 k.p.c., (mając na uwadze to, iż w niniejszej sprawie rozpoznaniu podlega kasacja na podstawie przepisów obowiązujących przed 6 lutym 2005 r. ), który to zarzut również został ujęty w podstawach kasacyjnych. Zarzut ten Sąd Najwyższy uznał za uzasadniony, nie do końca zgadzając się z wywodem skarżącego. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Zgodnie z ust. 6 tego artykułu, na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem, mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem udowadniany może być wszelkimi środkami wynikającymi z przepisów z Działu III rozdziału 2 Kodeksu postępowania cywilnego. Oczywiste jest zatem to, że nie obowiązują w nim ograniczenia wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe. (por. wyrok SN wyrok z dnia 25 lipca 1997 r. II UKN 186/97 (OSNAP z 1998 r., nr 11, poz.342). Wbrew zarzutom kasacji Sąd Apelacyjny nie wyraził poglądu o niedopuszczalności dowodzenia o wysokości uzyskiwanych zarobków na podstawie dowodów innych niż wskazane w tym ostatnio przywołanym przepisie rozporządzenia, stwierdził jedynie, że przy braku zaświadczenia zakładu pracy wystawionego według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i braku wpisów o zarobkach w legitymacji ubezpieczeniowej, pozostałe dowody zaoferowane przez ubezpieczoną są niemiarodajne do dokonania ustalenia o wysokości zarobków uzyskanych w latach 1965 ? 1979. Zatem Sąd Apelacyjny nie odrzucił tych dowodów a limine ? jako niedopuszczalnych - lecz dokonawszy ich oceny, uznał je za niewiarygodne. Natomiast rację ma skarżący wywodząc, że Sąd Apelacyjny wyszedł z błędnego założenia, że dowody z dokumentów w postaci angaży określających stawkę godzinową nie mogą stanowić podstawy do ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonej w spornym okresie. Tak postawione a priori założenie, bez podjęcia próby przeanalizowania, czy na podstawie omawianych dowodów istnieje metoda, na podstawie której można dojść do rzeczywistej wysokości wynagrodzenia za pracę w spornym okresie, czyni ustalenie o braku możliwości odtworzenia wysokości zarobków ustaleniem dowolnym. Stawka godzinowa jest elementem podstawowym i wyjściowym przy obliczeniu wynagrodzenia za pracę. Skoro znany jest wymiar czasu pracy ubezpieczonej, potwierdzony świadectwem pracy, możliwe jest obliczenie liczby godzin pracy wynikającej z tego wymiaru w każdym kolejnym tygodniu, miesiącu i roku w spornym okresie. Z kolei brak prawa do wynagrodzenia wynikać musiałby z przerw w jej świadczeniu a informacje o tym powinny znajdować się w świadectwie pracy. Brak jakiejkolwiek adnotacji o przerwach w zatrudnieniu (np. urlopach bezpłatnych) wskazywałby na ciągłość zatrudnienia rozumianego jako świadczenie pracy, za którą przysługiwało wynagrodzenie. Ewentualne okresy pobierania zasiłku chorobowego wynikają z przedłożonej legitymacji ubezpieczeniowej, stąd obliczenie wysokości zasiłku, jako pochodnej wynagrodzenia za pracę, wedle zasad wynikających z obowiązujących w spornym okresie przepisów: ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz.U. Nr 51, poz. 396 ); ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o podwyższeniu zasiłków przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby pracownika. (Dz.U. Nr 27, poz. 191 ); ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 143 ze zm.) nie jest również niemożliwe. Kwestia braku angażu za określony rok, czy lata, nie przekreśla takiej metody, gdyż w obliczeniach uwzględniać przecież należy stawkę godzinową wynikającą z poprzedniego angażu aż do momentu angażu wprowadzającego stawkę wyższą. Na koniec wskazać należy, że niezrozumiałe jest powołanie w podstawach kasacyjnych zarzutu naruszenia art. 385 k.p.c., do którego miało dojść w wyniku oddalenia apelacji ubezpieczonej. Właśnie ten przepis stanowi procesową podstawę oddalenia apelacji a to, że zdaniem skarżącego orzeczenie to nie jest trafne, nie koresponduje w żaden sposób z postawionym zarzutem. Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na mocy art. 39313 § 1 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym przed dniem 6 lutego 2005 r., orzekł jak w sentencji. O kosztach orzeczono na mocy art. 108 § 2 k.p.c. w zw. z art. 39319 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym przed dniem 6 lutego 2005 r". Pozdrawiam skomentuj

2006-11-23 19:50	Re: [ZUS] Ważny wyrok SN z zakresu ubezpie	marg
Dzięki. Przyda się na pewno. -- >**< Suma inteligencji na planecie jest stała, liczba ludności rośnie. Aksjomat Cole'a >**< skomentuj

nowsze

1

starsze

Tytuł	Autor	Data
Zmiana zakresu świadczenia usług telekomunikacyjnych [w BOK po podaniu PIN]	jegi	2005-10-18 09:00
Licealistka prosi o pomoc z zakresu prawa	T	2006-01-12 23:00
Doktorat zaoczny z zakresu prawa.	unknown	2006-01-14 08:43
Potrzebuję pomocy prawnej z zakresu "prawa pracy"	dubbo	2006-06-18 13:26
windykacja bezpośrednia firmy Ultimo , problem zakresu kompetencji	kompad	2006-07-14 23:11
pytanie z zakresu wykonywania usług	Arni	2006-08-01 00:37
wyrok SN	Halina	2006-09-17 05:04
wyrok SN	halina	2006-09-17 05:06
jak długo jest ważny odpis krs	Marcin Rycerski	2006-10-18 22:35
Panstwo prawa a podatki - ważny tekst.	CC	2007-06-11 11:55