Czujniki podpięte do urządzeń podłączonych do sieci, z których dane są przesyłane do chmury lub wydzielane w ramach repozytoriów, a następnie poddawane analizie, by potem w oparciu o uzyskane wnioski móc podejmować optymalne decyzje biznesowe - tak w skrócie można określić zasady funkcjonowania systemu systemów, czyli internetu rzeczy IoT (Internet of Things). Brzmi jak scenariusz filmu science fiction? Nic bardziej mylnego – to rzeczywistość i technologie, które już teraz są wdrażane również w Polsce.
Firmy dostrzegają konkretne korzyści płynące z wdrażania internetu rzeczy, pokazują wnioski z większości badań rynkowych. W obszarze biznesowym IoT stwarza nowe możliwości rynkowe, umożliwiając jednocześnie zwiększanie wydajności procesów produkcyjnych i biznesowych. Systemy IoT będą się również stawać kluczowym narzędziem komunikacji między firmami i ich klientami, a także w znacznym stopniu pomogą usprawnić funkcjonowanie aglomeracji miejskich (smart city).
Pod względem technologicznym IoT zapewnia szybsze i bardziej elastyczne operacje w sieci, wdrażanie środowiska chmur obliczeniowych oraz najnowocześniejszych systemów komputerowych. *Pozwala również na prowadzenie zaawansowanych analiz danych i szybsze dostarczanie pożytecznych informacji we właściwym momencie.*
Dynamicznemu rozwojowi IoT dodatkowo sprzyja to, że w ciągu ostatnich 10 lat ceny sensorów zmalały dwukrotnie, 40-krotnie zmniejszyły się koszty transferu danych, 60 razy tańsze jest przetwarzanie i składowanie danych, łatwiejsza jest też ich analiza.
Potencjał zastosowań i rozwoju internetu rzeczy jest ogromny, zważywszy, że obecnie aż 85 proc. urządzeń nie generuje jeszcze danych (a powinno). A na podstawie zebranych danych można podejmować trafne decyzje biznesowe, lepiej wykorzystywać posiadane zasoby oraz zwiększać wydajność, co przynosi wymierne korzyści ekonomiczne: większe zyski, redukcję kosztów i oszczędności.
Prognozy IoT w naszym regionie
W 2020 roku rynek IoT w Europie Centralnej i Wschodniej (CEE - _ Central and Eastern Europe _) będzie wart 24 mld dolarów, a do sieci podłączonych będzie 1,4 mld urządzeń w tym regionie (urządzeń konsumenckich będzie więcej niż smartfonów i tabletów łącznie) - szacują analitycy IDC.
Oprócz bankomatów i punktów płatności podłączonych do sieci czy digital signage, wśród głównych branż i zastosowań IoT w naszej części Europy znajdują się śledzenie i zabezpieczanie pojazdów, rozwiązania dla smart city, przemysł oraz handel. Top 10 zastosowań IoT według IDC w regionie CEE: monitoring przesyłek, procesy produkcyjne, zarządzanie zasobami podczas produkcji, smart grid (energetyka), inteligentne systemy transportowe, smart home, smart grid (gaz), budynki inteligentne, connected vehicles, personal wellness.
Zastosowania w smart city i nie tylko
Kilka interesujących przykładów działających już wdrożeń IoT - głównie zastosowań w ramach koncepcji smart city - zaprezentował Andrzej Jankowski, IoT Ecosystem Manager w Intelu, podczas październikowego cyklu konferencji _ Intel Microsoft Channel Conference (IMCC), zorganizowanego w 4 miastach: Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Gdańsku . _ Ekspert ds. IoT wskazał na trzy fazy rozwoju internetu rzeczy: obecny etap „connected” - podłączania urządzeń i zbierania danych (np. praktykowany już monitoring studzienek telekomunikacyjnych z czujnikami), drugi – „smart”, czyli inteligentnych interakcji (np. smart home), oraz trzeci – automatycznej komunikacji i docelowo autonomicznych systemów, wirtualnych i rekonfigurowalnych za pomocą rozwiązań software defined (np. samoprowadzące samochody).
Jedno z praktycznych miejskich wdrożeń IoT to czujniki instalowane na kontenerach ze śmieciami, co pozwala na zdalne monitorowanie stanu ich wypełnienia. Dzięki temu przedsiębiorstwa zajmujące się gospodarką odpadami komunalnymi mogą optymalizować trasy przejazdów swoich śmieciarek, oszczędzając paliwo. Gminy i aglomeracje miejskie do monitorowania stanu rzek i zbiorników wodnych, a także pomiarów czystości wody, wykorzystują systemy przeciwpowodziowe oparte na specjalnych czujnikach i kontrolerach podłączonych bezprzewodowo do sieci. Z kolei sensory i mikrokontrolery montowane na rurach miejskich wodociągów i sieci kanalizacyjnych pomagają w kontrolowaniu jakości wody i wykrywaniu nieszczelności. Analityka wideo zastosowana w sklepach umożliwia m.in. budowanie tzw. hit map i tras klientów, na podstawie zapisów pokazujących zachowania klientów: kto, kiedy i gdzie (w jakich strefach w markecie) spędza najwięcej czasu. Systemy takie pozwalają również monitorować wydajność sprzedawców oraz optymalizować
rozstawianie półek z towarami.
Dźwig z IIoT i VR, winnice z sensorami
Czy dźwig może być ofertowany w modelu CaaS (Crane as a Service)? Jak pokazuje przykład firmy Hiab może, a ważnym elementem całego systemu są rozwiązania IoT. Szwedzki producent urządzeń dźwigowych stworzył nowy model biznesowy - zamiast wypożyczania dźwigu na określony czas, dostawca rozlicza się z klientem za faktycznie podniesione tony towaru za pomocą wypożyczonego dźwigu podpiętego do sieci poprzez bramki GSM. Sensory umieszczone na dźwigu zbierające dane o jego eksploatacji umożliwiają kontrolowanie, czy jest on użytkowany według zaleceń producenta i podnosi dopuszczalne ciężary, a także monitorowanie jego stanu technicznego, co z kolei pozwala wykryć lub przewidzieć ewentualne usterki. Hiab oferuje również system kontroli wizyjnej 3D HiVision do obsługi dźwigów, wykorzystujący wirtualną rzeczywistość (konkretnie gogle VR Oculus) oraz przemysłowy internet rzeczy (IIoT).
IoT zyskuje na znaczeniu także w rolnictwie, np. przy hodowli krów dających mleko o optymalnej koagulacji czy do monitorowana upraw winorośli, dzięki zastosowaniu sensorów z modułami transmisyjnymi, rozmieszczonymi w winnicy i podłączonymi do sieci. Sensorową platformę TracoVino stosują m.in. winiarze z Doliny Mozeli. Zakopane w ziemi sensory zbierają informacje o temperaturze, poziomie wilgotności i nawodnieniu gleby. Następnie te dane za pośrednictwem sieci komórkowej są wysyłane do chmury, gdzie właściciel winnicy może je dokładnie analizować. Na podstawie uzyskanych informacji i wniosków - mogą podejmować optymalne dla uprawy winorośli decyzje.
Wiele gotowych komercyjnych rozwiązań IoT z pudełka jest już dostępnych. Można z nimi się zapoznać w _ Intel IoT Ignition Labs _. W warszawskim laboratorium Intela związanym z internetem rzeczy są prezentowane gotowe rozwiązania i przykłady wdrożeń z polskiego rynku. Do współpracy przy tworzeniu nowych projektów zachęcani są lokalni integratorzy zainteresowani rozwiązaniami IoT.
Oczekiwane ROI, ale przede wszystkim liczą się oszczędności
Poprawa efektywności operacyjnej oraz redukcja kosztów znajdują się na czele rankingu korzyści oczekiwanych z wdrażania platform IoT. Jeżeli chodzi o oczekiwania dotyczące ROI deklarowane w badaniu przeprowadzonym przez firmę Current Analysis, to 40 proc. ankietowanych spodziewa się zwrotu z inwestycji w ciągu jednego do dwóch lat, a więc dość szybko. 35 proc. ten okres skraca nawet do 6-12 miesięcy, a 10 proc. oczekuje natychmiastowego zwrotu z IoT; 8 proc. uważa, że będzie musiało poczekać więcej niż 2 lata. Wśród respondentów, którzy już wdrożyli rozwiązanie związane z internetem rzeczy, ponad 60 proc. twierdzi, że ich projekt już spełnił oczekiwania w zakresie ROI.
Efektywność operacyjna (100 proc. wskazań) oraz redukcja kosztów (60 proc.) to według ankietowanych przez Current Analysis najważniejsze czynniki stymulujące rozwój rynku IoT. W dalszej kolejności wymieniano zwiększanie przychodów z oferowanych produktów i usług (40 proc.), lepszy wgląd w procesy podejmowania decyzji (20 proc.) oraz zwiększanie przychodów z nowych produktów i usług (10 proc.). O tych ostatnich wszyscy lubią mówić jako o prawdziwym motorze napędzającym rynek IoT, jednak w rzeczywistości nie są one tak bardzo istotne na tym etapie rozwoju - komentował te wyniki Jeremiah Caron, wiceprezes Current Analysis, podkreślając, że tak naprawdę liczą się przede wszystkim oszczędności.
Korzyści, przeszkody i potrzebne technologie
Zaletą rozwiązań IoT jest to, że nie wymagają własnych zasobów oraz infrastruktury IT, a potem ich utrzymywania, ponieważ opierają się przede wszystkim na danych w chmurach i systemie subskrypcyjnym. Zapewniają poprawę wydajności i wymierne oszczędności, co pozwala łatwo ocenić zasadność tego typu inwestycji zarówno w małej, jak i dużej skali. Kolejne korzyści z podpinania urządzeń do sieci w ramach IoT to: możliwość przeprojektowywania procesów na podstawie przeprowadzonych analiz danych oraz wprowadzania innowacyjnych modeli biznesowych i produktów, lepszy wgląd w wynik analiz big data oraz poprawa jakości życia (medyczne zastosowania).
Jak w przypadku wprowadzania każdej innowacji, są jednak i przeszkody. Rozproszone wdrożenia, różny poziom gotowości technologicznej, kwestie bezpieczeństwa, brak dobrych praktyk, zmiany organizacyjne, ramy prawne - to najważniejsze wyzwania stojące przed wdrażającymi internet rzeczy - wymieniane przez ekspertów IDC.
Dlaczego już warto rozważyć wprowadzanie IoT? Ponieważ są już dostępne odpowiednie technologie: sieciowe (szerokopasmowe sieci bezprzewodowe, WiFi, LPWA -Low Power WAN), półprzewodniki, platformy chmurowe, systemy do zarządzania urządzeniami, platformy do rozwijania aplikacji oraz narzędzia analityczne. Są też gotowe architektury i rozwiązania , jak na przykład skalowalna platforma Intel IoT, która obejmuje wszystkie kluczowe komponenty potrzebne do wdrażania rozwiązań IoT, pozwalające na bezpieczne gromadzenie, wymianę, przechowywanie i analizowanie danych z urządzeń, czujników i baz danych w wielu różnych branżach. Ponadto jak przekonują analitycy IDC, ekosystem internetu dojrzewa, wzrasta świadomość i zmienia się nastawienie do internetu rzeczy, a decydenci powoli przekonują się do tej koncepcji. Większość firm zaczyna postrzegać IoT jako strategiczny kierunek rozwoju swojego biznesu (56 proc.) a 21 proc. uważa, że IoT ma transformacyjne znaczenie dla ich firm - pokazuje badanie _ IDC Global IoT
Decision-Maker Survey 2016 _.
Szukasz porady? Skontaktuj się z ekspertem z Asseco: +48 22 574 88 23; e-mail: piotr.fabjaniak@assecods.pl