Co się zmienia w prawie z nowym rokiem

Z nowym rokiem nadeszły też gorsze czasy dla palaczy - średnia cena paczki papierosów wzrośnie do ponad ośmiu złotych. Jednak są też i dobre wieści - obniżone zostaną podatki od zysku z wynajmowania mieszkań.

Małe firmy będą miały też o tyle lepiej, że nie będą musiały płacić VAT-u - zwiększony został limit obrotów, od którego rozliczanie się z tego podatku jest obowiązkowe. Zmalały też składki na ZUS, które muszą płacić osoby fizyczne prowadzące działalność, ale to akurat zmiana symboliczna - osiem złotych

Od nowego roku płace pracowników obciążone są dodatkową składką płaconą do ZUS. Za każdego zatrudnionego, wykonującego pracę w szczególnych warunkach, pracodawca musi odprowadzać 1,5-procentową składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Wprowadzono nowe miesięczne deklaracje rozliczeniowe o nazwie DRA. Firmy muszą w nich wykazać liczbę pracujących w warunkach zagrażających zdrowiu oraz dodatkowe składki, które mają zabezpieczyć ich wcześniejsze emerytury.

Zmienia się także rozliczanie zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Od zleceń trzeba teraz płacić obowiązkową składkę wypadkową.

Nieznacznie zmniejszyła się składka, którą co miesiąc wpłacać do ZUS-u muszą prowadzący działalność gospodarczą. Co miesiąc przelewać będą o osiem złotych mniej - to efekt obniżenia podstawy wymiaru, czyli prognozowanej na 2010 rok średniej płacy.

Korzystną dla firm zmianą jest większy limit, od którego muszą one płacić podatek od towarów i usług, czyli VAT.

Granica, od której powstaje obowiązek rozliczania tego podatku, wzrosła do 30 tysięcy euro. Taki próg wejdzie wprawdzie w życie dopiero w roku 2011, jednak już od stycznia przedsiębiorcy nie muszą płacić VAT-u, póki ich obroty nie przekroczą 100 tysięcy złotych.

W 2009 roku limit ten wynosił 50 tysięcy złotych.

Do 20 tygodni - z dotychczasowych 18 - wydłużył się podstawowy urlop macierzyński. Będzie można go jeszcze przedłużyć o kolejne dwa tygodnie, a w przypadku ciąż mnogich o trzy.

Matka musi złożyć wniosek o udzielenie dodatkowego urlopu najpóźniej na 7 dni przed jego rozpoczęciem. Nie musi obawiać się odmowy - pracodawca nie może go nie udzielić.

Jeśli natomiast mama nie chce rezygnować z powrotu do pracy - może podczas wykorzystywania dodatkowego macierzyńskiego zatrudnić się - ale co najwyżej na pół etatu.

Zmiany pozwalają skorzystać z urlopów na dzieci także ojcom, jeżeli matka zrezygnuje z urlopu podstawowego po 14 tygodniach, bądź też gdy nie zdecyduje się na wykorzystanie urlopu fakultatywnego.

Płaca minimalna zwiększyła się w nowym roku o 41 złotych. Wraz z nią urosły kwoty dodatków za pracę w godzinach nocnych, odszkodowania za mobbing i dyskryminację oraz kwoty wolne od potrąceń komorniczych.

W ubiegłym roku najniższe wynagrodzenie wynosiło 1276 złotych. Obecnie nie może być niższe, niż 1317 złotych.

Zwiększają się także zasiłki dla bezrobotnych. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewiduje, że od 1 stycznia 2010 roku zasiłek dla bezrobotnych wyniesie 717 zł. Na koniec 2009 r. było to 575 zł.

Ponad dwukrotnie spada opodatkowanie wynajmu mieszkań. Do tej pory wynosiło ono 20 procent w przypadku dochodów przekraczających 4 tysiące euro. Od stycznia stawka opodatkowania spada do 8,5 procent, a limit przychodów przestaje obowiązywać.

Stało się tak za sprawą nowelizacji ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Także od nowego roku wchodzi w życie uchwalona w ekspresowym tempie ustawa hazardowa. Nie będą już wydawane nowe pozwolenia na automaty o niskich wygranych funkcjonujące poza kasynami gry. Dotychczas zalegalizowany sprzęt działać może jedynie do czasu wygaśnięcia już wydanych koncesji - czyli w praktyce nie dłużej niż pięć lat.

Wzrastają też znacząco podatki od automatów, ograniczono ponadto możliwość reklamowania gier hazardowych.

Cena paczki papierosów ma pójść w górę średnio o 33 grosze. Zmiana ustawy o podatku akcyzowym jest efektem dostosowywania polskiego opodatkowania do minimum obowiązującego w Unii Europejskiej. Jak wylicza PAP, po podwyżce średnia cena paczki papierosów wyniesie 8,09 złotych.

Obecnie akcyza na papierosy w Polsce należy do jednych z niższych w Unii - ale nie jest to wartość najniższa.

Jak wyliczył Money.pl najwyższą akcyzę na papierosy stosują Irlandczycy, którzy w cenie każdej paczki papierosów płacą 3,66 euro podatku. To prawie 4,5-raza więcej niż w Polsce. Najniższą akcyzę stosują za to u siebie Grecy i Włosi, gdzie akcyza sięga zaledwie 6-7 euro za tysiąc sztuk.

źródło: Komisja Europejska, dane na lipiec 2009 roku

Podobne do polskich stawek akcyzy na wyroby tytoniowe stosują Czesi, a spoza krajów UE Amerykanie.

Ponad dwuletnie działanie stworzonej przezJanusza PalikotaKomisji Przyjazne Państwo nie dało zapowiadanych przez posła Platformy efektów. Mimo hucznych zapowiedzi, w życie weszło ledwie kilka mało znaczących projektów komisji. Przedsiębiorcy wciąż czekają na uproszczenie podatków czy zniesienie najbardziej uciążliwych regulacji.

Nie zadziałało tak zwane _ jedno okienko _, fiaskiem zakończyło się wdrażanie ustawy antykryzysowej: z rządowej pomocy skorzystało zaledwie 9 firm.

Najbliższy czas, niestety, także nie rysuje się różowo. Choć do laski marszałkowskiej zgłoszono ponad sto projektów, które miałyby ułatwić życie przedsiębiorcom, ich uchwalenie w najbliższym czasie jest mało prawdopodobne.

Niedługo czekają nas natomiast zmiany, które zwiększą płacone przez przedsiębiorców podatki. Jak zapowiedział w rozmowie z Money.pl wiceminister finansów Maciej Grabowski, fiskus w nowym roku weźmie ponownie pod lupę podatek VAT od paliwa do jednego z podstawowych w firmach środków transportu, czyli tzw. aut z kratką.

To nie jedyna zmiana, która w tym roku pogorszy sytuację podatników. Zwiększone mają być także odsetki od zaległości podatkowych - o ile planowana nowelizacja wejdzie w życie, za spóźnienie zapłacimy co najmniej o dwa punkty procentowe drożej.

Resort finansów zamierza też wziąć pod lupę internet: przygotowywana właśnie nowelizacja Ordynacji Podatkowej zakłada, że dostawcy usług sieciowych będą mieli obowiązek informowania o swoich klientach. W ten sposób fiskus chce bronić się przed niezarejestrowanymi sprzedawcami w sieci.

Jeśli rząd zrealizuje zapowiedzi ministra Michała Boniego, może czekać nas zwiększenie wieku, w którym uprawnieni będziemy do skorzystania z emerytury. To jeden z pomysłów na ratowanie zagrożonego budżetu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kolejnym miałoby być oddanie ZUS-owi części składek, które inwestujemy w Otwarte Fundusze Emerytalne.

Nie musimy natomiast raczej obawiać się wzrostu stawek podatkowych i ZUS-owskich. Pojawiające się ostatnio informacje o podwyżce składki rentowej zdecydowanie zdementował premier.

• Wiadomości z kraju i ze świata na Twojej stronie internetowej
  • Najważniejsze informacje w twojej skrzynce e-mail!