Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownikowi przechodzącemu na rentę lub emeryturę należy wypłacić odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Jest ona jednorazowa, czyli jeśli zatrudniony przeszedł na rentę, otrzymując z tego tytułu odprawę a następnie uzyskał prawa do emerytury nie może ubiegać się o ponowną wypłatę.
Dotyczy to jednak jedynie odpraw wypłacanych na podstawie przepisów Kodeksu Pracy. Inaczej mogą być ukształtowane uprawnienia pracownika do odprawy emerytalno-rentowej na podstawie przepisów wewnętrznych firmy, w szczególności układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania.
Akty te mogą w ogóle nie regulować problematyki tego rodzaj odpraw i wówczas znajdzie zastosowanie przepis art. 921K.P. Mogą jednak ukształtować te uprawnienia w sposób korzystniejszy aniżeli to czyni Kodeks pracy.
Regulamin pracy lub układ zbiorowy może przewidywać, że odprawa nie będzie miała charakteru jednorazowego lecz przysługiwać będzie odrębnie z tytułu przejścia na rentę i odrębnie z tytułu przejścia na emeryturę. W przypadku takiego zapisu, wyłączony będzie w całości przepis art. 921K.p.
Najczęściej jednak w przepisach pozakodeksowych, w tym w ustawach szczególnych, kwestia odprawy uregulowana jest w sposób podobny jak w kodeksie, to znaczy świadczenie to ma charakter jednorazowy, jednakże jego wysokość uzależniona jest od długości stażu pracy pracownika.
Na tle takie stanu prawnego, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20.07.1991 r. I PZP 30/91, OSNCP 1992/3/44 stwierdził, że pracownikowi, który po przejściu na rentę otrzymał jednomiesięczną odprawę, przysługuje uzupełniająca odprawa, jeżeli podjął ponownie zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, bez zawieszenia prawa do renty, a w dacie kolejnego rozwiązania stosunku pracy, w związku z przejściem na emeryturę, posiada staż pracy uprawniający go do odprawy w wyższej wysokości.
Powyższe rozstrzygnięcie zapadło na tle przepisów o odprawach obowiązujących poprzednio w służbie zdrowia. Przepisy te obecnie już nie obowiązują, jednakże podane rozstrzygnięcie zachowało nadal aktualność, mimo, że nie jest wymieniane w zbiorze orzeczeń Lex do art. 921K.p.
Trudno powiedzieć jakimi przesłankami kieruje się Redakcja Lexa pomijając to rozstrzygnięcie, w każdym jednak razie jest ono w charakterze zasady wymieniane np. w „Komentarzu-Kodeksu pracy” pod red. B. Wagner, Gdańsk 2004 r. s.369 ust. 12.
B. Wagner wyraźnie stwierdza, że nie jest wyłączone prawo pracownika do odprawy uzupełniającej, będące różnicą pomiędzy odprawą w wyższej wysokości a odprawą poprzednio otrzymaną.
Kwestię tę można wyjaśnić np. na tle art. 62b ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm. oraz z 2004 r. Nr 210, poz. 2135, zgodnie z którym, pracownikowi przechodzącemu na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości:
1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli był zatrudniony krócej niż 15 lat,
2) dwumiesięcznego wynagrodzenia po 15 latach pracy,
3) trzymiesięcznego wynagrodzenia po 20 latach pracy.
przy czym pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Jednorazowy charakter odprawy nie przesądza zatem o tym, że pracownik może nabyć prawo do odprawy uzupełniającej, pod warunkiem, że po przejściu na rentę, podejmie zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy i dopracuje staż pracy niezbędny do osiągnięcie wyższego przedziału stażu pracy.
Zauważyć jednak trzeba, że prawo do odprawy uzupełniającej powstanie tylko wówczas, gdy pracownik podejmie pracę u dotychczasowego pracodawcy, u którego nabył prawo do odprawy w niższym wymiarze.
Jedynie taka sytuacja nie naruszy charakteru jednorazowego odprawy emerytalno-rentowej. Podjęcie natomiast pracy u innego pracodawcy powodowałoby bezpodstawne nabycie do odprawy w wyższym wymiarze, traktowanej jednak jako odprawa następna. O uzupełniającej odprawie można mówić więc tylko wtedy, gdy prawo do odprawy w niższym a następnie w wyższym rozmiarze dotyczy tego samego pracodawcy.
Prawo do odprawy uzupełniającej na podanych wyżej warunkach dotyczyć będzie wszystkich przypadków nabywania tej odprawy na podstawie ustaw szczególnych dotyczących np. urzędników państwowych, czy samorządowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat wynagrodzenia za pracę, zobacz e-booki
Wynagrodzenie za pracę oraz Dodatki do wynagrodzeń
rel="nofollow">rel="nofollow">