Ustawodawca zmienił zasadniczo konstrukcję ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika, który jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy. Zmiana ta jest bardzo istotna i znamienna, ponieważ ustawodawca dokonał poprawnego doprecyzowania przepisów realizujących, lepiej niż poprzednie, zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, w tym przypadku proporcjonalnie do rozmiaru zatrudnienia.
W aktualnym stanie prawnym pracownik zatrudniony w wymiarze ½ etatu nabywał będzie prawo do urlopu, na zasadach kodeksowych w wymiarze odpowiednio 10 lub 13 dni w skali roku, w zależności od posiadanego stażu pracy.
Ustalanie wymiaru urlopu pracowników niepełnozatrudnionych polega zatem na zwykłej proporcjonalności, z tym zastrzeżeniem, że powstały z podzielenia wynik w liczbie niecałkowitej dni urlopu podlega zaokrągleniu na korzyść pracownika np. umowa w wymiarze 1/3 etatu z 20 dni daje około, 6,6 dnia, co po zaokrągleniu czyni 7 dni urlopu.
Te 7 dni urlopu oznacza, że pracownik ma prawo do 7 dni po 8 godzin pracy, wolnych od pracy, ponieważ 1 dzień urlopu jest równoważny podstawowej normie dobowej czasu pracy stosowanej do danego pracownika. Jeżeli pracownik zatrudniony jest w skróconym czasie pracy, ten równoważnik będzie odpowiednio niższy, np. dla pracownika niepełnosprawnego w stopniu znacznym lub umiarkowanym będzie to 7 godzin.
Ustawodawca wprowadził powszechną przeliczeniową formułę urlopu, stwierdzając, że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Oczywiście chodzi tutaj o przypadek, zatrudnienia u pracodawcy, którego obowiązuje w sytuacji pracy w wymiarze pełnego etatu 8 godzinna norma dobowa czasu pracy. Nie ma jednak znaczenia czy ta norma jest następnie realizowana w różnych równoważnych systemach.
Taki sposób obliczania wymiaru urlopu dotyczy wszystkich pracowników bez względu na rozmiar zatrudnienia na pełnym czy niepełnym etacie. Ustawodawca stworzył więc proporcjonalność w zakresie obliczania liczby dni należnego urlopu, traktując następnie każdy dzień urlopu jako równoważny zasadniczo 8 godzinom pracy. Taka formuła rzeczywiście odzwierciedla lepiej niż poprzednia równe traktowanie w zatrudnieniu, proporcjonalnie do rozmiaru tego zatrudnienia.
Odpowiednik godzinowy 1 dnia urlopu będzie więc powszechnie wynosił 8 godzin. W przypadku jednak pracy w skróconej ustawowo normie czasu pracy np. w zakładach opieki zdrowotnej, gdzie obowiązują trzy, obok 8 godzinnej, normy dobowe czasu pracy (7 godzin i 35 minut, 6 godzin lub 5 godzin), 1 dzień urlopu będzie równoważny odpowiedniej wielkości normy dobowej, stosowanej do danego pracownika.
Przelicznik godzinowy dnia urlopu , jest jednym z mierników równego traktowania w zatrudnieniu i dlatego ma istotne znaczenie w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. Przykładowo, w razie zatrudnienia w wymiarze ½ etatu, pracownikowi posiadającemu 10 letni staż pracy, ustalamy najpierw liczbę dni należnego urlopu, czyli 26 x ½ = 13 dni. Te 13 dni następnie mnożymy przez 8 godzin, zakładając, że jest to norma dobowa czasu pracy stosowana do tego pracownika, co w sumie daje nam 104 godziny urlopu.
Jeżeli dokonamy przeliczenia dni urlopu na godziny urlopu, to moim zdaniem,* w tym momencie możemy operować już tylko pojęciem godzin urlopu ale już nie dni urlopu.* Z prostego powodu, mianowicie w zależności od rozkładu czasu pracy tego pracownika zatrudnionego na ½ etatu, jego liczba dni urlopu może być różna, to znaczy może np. wynosić 13 dni, jeśli pracuje po 8 godzin w niektórych dniach tygodnia, ale może też wynosić 26 dni jeśli pracuje codziennie po 4 godziny.
W skrajnych przypadkach przy większym rozdrobnieniu, ta liczba dni przeliczeniowego urlopu może nawet przekraczać 26 dni, czyli największy wymiar urlopu przysługujący z Kodeksu pracy, np. przy zatrudnieniu w wymiarze 1/8 etatu. Liczba dni urlopu będzie obliczana następująco 26 x 1/8 = 4 dni urlopu, przy uwzględnieniu zaokrąglenia, o którym mowa w art. 154 § 2 K.p. Następnie jeśli 4 dni pomnożymy przez 8, to otrzymamy 32 godziny urlopu.
W przypadku, gdy rozkład czasu pracy pracownika będzie przewidywał pracę po jednej godzinie dziennie, jego urlop wyniesie 32 dni i taka sytuacja będzie zgodna z obowiązującymi przepisami. Trzeba pamiętać o tym, że przepis art. 154 § 3 K.p. stanowiący, że wymiar urlopu nie może przekroczyć odpowiednio 20 lub 26 dni w roku oznacza, w sytuacji przeliczenia dni na godziny, że nie może przekroczyć odpowiednio 20 dni x 8 godzin lub 26 dni x 8 godzin.
Z tego powodu, nie ma więc już potrzeby ustalania np. w świadectwie pracy liczby dni udzielonego pracownikowi urlopu wypoczynkowego bądź liczby dni, za które wypłacono ekwiwalent, skoro dokonano przeliczenia dni urlopu na godziny urlopu, tym bardziej, że wedle obecnego stanu prawnego zarówno wynagrodzenie jak i ekwiwalent urlopowy oblicza się godzinowo.
Następnemu pracodawcy potrzebna jest informacja na temat liczby godzin wykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego za dany rok i nic więcej. Z zawartej w świadectwie pracy liczby godzin udzielonego urlopu można łatwo ustalić, prawo pracownika do pozostałej liczby godzin urlopu u następnego pracodawcy, w taki sposób aby łączny urlop za dany rok kalendarzowy nie przekroczył przeliczeniowo godzinowego urlopu wskazanego w art. 154 § 1 K.p. zgodnie z § 3 tego artykułu.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat urlopu wypoczynkowego, zobacz
e-book – Urlop wypoczynkowy rel="nofollow">