Wypowiedzenie umowy o pracę jest jednym ze sposobów na rozwiązanie stosunku pracy. Kodeks pracy szczegółowo reguluje długość okresów wypowiedzenia oraz możliwość ich przedłużania oraz skracania.
Wypowiedzenie umowy o pracę to oświadczenie pracownika bądź pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia. Powinno ono zostać złożone na piśmie i podpisane przez pracodawcę, (jeżeli jest osobą prawną to przez organ zarządzający) lub osobę wyznaczoną do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy.
ZOBACZ TAKŻE:
Wypowiedzenie musi zostać złożone drugiej stronie, w taki sposób, aby mogła się ona zapoznać z jego treścią. Pracownik lub pracodawca otrzymując wypowiedzenie powinien potwierdzić jego odbiór drugiej stronie. Jeżeli jednak tego nie uczyni albo odmówi przyjęcia oświadczenia o wypowiedzeniu można, korzystając z pomocy osób będących świadkami wręczania wypowiedzenia, udowadniać, iż wypowiedzenia zostało skutecznie doręczone.
Wypowiedzenie może tez zostać wysłane listem poleconym. Jeżeli pracownik odbierze list zawierający wypowiedzenie, to chwila ta jest momentem doręczenia mu wypowiedzenia. Jeżeli jednak pracownik listu nie odbierze, to zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego dwukrotne awizowanie listu poleconego stwarza domniemanie, iż miał on możliwość zapoznać się z treścią takiego listu tzn. z treścią oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Wtedy to pracownik będzie musiał udowadniać, iż takiej realnej możliwości nie miał, bo np. pracodawca mylnie określił jego adres.
| Wypowiedzenie powinno zostać złożone na piśmie i podpisane przez pracodawcę, (jeżeli jest osobą prawną to przez organ zarządzający) lub osobę wyznaczoną do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy. |
| --- |
Oświadczenie pracodawcy powinno ponadto zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się od wypowiedzenia do sądu pracy. Brak takiego pouczenia stanowi usprawiedliwienie przekroczenia terminu do wniesienia odwołania. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika jednak, że jeżeli pracownik został o tym prawie pouczony np. przez Państwową Inspekcję Pracy to przyczyna usprawiedliwienia przekroczenia terminu ustaje.
Rodzaje umów o pracę a wypowiedzenie
Nie każdą umowę o pracę można wypowiedzieć. Umowy na czas określony oraz umowy na czas wykonywania określonej pracy, co do zasady wypowiedziane być nie mogą. Pracodawca i pracownik mogą jednak zawierając umowę na czas określony, na okres przekraczający 6 miesięcy przewidzieć dopuszczalność jej wypowiedzenia za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Jeżeli strony nie zawrą takiej klauzuli w samej umowie, mogą ją dodać do umowy na mocy dodatkowego porozumienia w trakcie trwania stosunku pracy. Nie jest jednak możliwe zawarcie klauzuli dopuszczającej wypowiedzenie umowy na czas wykonywania określonej pracy.
| Nie każdą umowę o pracę można wypowiedzieć. Umowy na czas określony oraz umowy na czas wykonywania określonej pracy, co do zasady wypowiedziane być nie mogą. |
| --- |
Długość okresów wypowiedzenia
Długość okresu wypowiedzenia jest różna w zależności od rodzaju oraz czasu trwania umowy o pracę. Długość okresu wypowiedzenia może być również modyfikowany przez postanowienia umowy o pracę. Należy jednak pamiętać, iż postanowienia umowy o pracę nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Uważa się, iż skrócenie okresów wypowiedzenia w samej umowie o pracę byłoby dla pracownika mniej korzystne w związku, z czym uznać je trzeba za nieważne i z mocy prawa zastąpić przez przepisy prawa pracy.
Okresy wypowiedzenia umowy zawartej na okres próbny uzależnione są od czasu jej trwania. Wynosi on 3 dni, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie oraz 2 tygodnie, jeżeli umowa na czas próbny została zawarta na 3 miesiące.
| Długość okresu wypowiedzenia jest różna w zależności od rodzaju oraz czasu trwania umowy o pracę. Długość okresu wypowiedzenia może być również modyfikowany przez postanowienia umowy o pracę. |
| --- |
Okres wypowiedzenia umowy na zastępstwo wynosi 3 dni, bez względu na długość trwania samej umowy. Okres wypowiedzenia umowy na czas określony wynosi 2 tygodnie.
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Jeżeli pracownik zatrudniony był krócej niż 6 miesięcy to wynosi on 2 tygodnie, jeżeli zatrudniony był co najmniej 6 miesięcy to obowiązuje 1 miesięczny okres wypowiedzenia; jeżeli zaś zatrudnienie trwało co najmniej 3 lata - to okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony okresy wypowiedzenia mogą zostać przedłużone. W przypadku zatrudnienia pracownika na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą przedłużyć okresy wypowiedzenia z 2 tygodniowego okresu wypowiedzenia na miesięczny oraz z miesięcznego do dwumiesięcznego.
Do okresu zatrudnienia należy wliczyć pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na podstawie tzw. przejścia zakładu pracy oraz jeżeli obecny pracodawca jest następcą prawnym poprzedniego pracodawcy.
| Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Jeżeli pracownik zatrudniony był krócej niż 6 miesięcy to wynosi on 2 tygodnie, jeżeli zatrudniony był co najmniej 6 miesięcy to obowiązuje 1 miesięczny okres wypowiedzenia; jeżeli zaś zatrudnienie trwało co najmniej 3 lata - to okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące. |
| --- |
Okres wypowiedzenia umowy może też być krótszy aniżeli wynika to z zasad przedstawionych powyżej. Pracodawca i pracownik mogą zawrzeć w okresie wypowiedzenia, czyli już po złożeniu wypowiedzenia przez jedną ze stron umowy, stosowne porozumienie i ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Zawarcie takiego porozumienia nie zmienia samego trybu rozwiązania umowy.
Okres wypowiedzenia może też być krótszy, jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony następuje w wyniku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracownika. Okres 3 miesięczny wypowiedzenia może w takim przypadku zostać skrócony najwyżej do jednego miesiąca. W takim przypadku jednak pracownik ma prawo do odszkodowania za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie wlicza się takiemu pracownikowi do okresu zatrudnienia pod warunkiem, iż pozostawał on w tym okresie bez pracy.
Terminy wypowiedzenia
Zgodnie z zasadami kodeksu pracy terminy wypowiedzenia wyrażone w miesiącach kończą się w ostatnim dniu miesiąca a wyrażone w tygodniach, w sobotę. Oznacza to np., że w wyniku złożenia wypowiedzenia w dniu 10 czerwca, zakładając, iż okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, umowa o pracę rozwiążą się 31 lipca.
Zwolnienie na poszukiwanie pracy
Jeżeli wypowiedzenie zostało złożone przez pracodawcę, pracownik w okresie wypowiedzenia wynoszącym nie mniej niż 2 tygodnie ma prawo do płatnego zwolnienia na poszukiwanie pracy. Zwolnienie to przysługuje w wymiarze 2 dni roboczych, jeżeli wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie albo 1 miesiąc oraz 3 dni roboczych w razie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.
Niedozwolone skrócenie okresu wypowiedzenia
Strony umowy o prace nie mogą skracać okresów wypowiedzenia jednostronnie za wyjątkiem sytuacji wskazanych powyżej. Jeżeli jednak pracodawca zastosował krótszy okres wypowiedzenia, to umowa rozwiązuje się i tak z upływem okresu, jaki wynika z przepisów prawa a pracownikowi przysługuje wynagrodzenia aż do momentu rozwiązania umowy o prace.
Urlop w okresie wypowiedzenia
W okresie wypowiedzenia pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Pracownik jest zobowiązany urlop wykorzystać we wskazanym przez pracodawcę terminie. Ponadto pracodawca może w okresie wypowiedzenia zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Uznaje się jednak, że pracownik powinien wyrazić na to zgodę. Zgoda ta może jednak być wyrażona w sposób dorozumiany np. poprzez nieprzychodzenie przez pracownika do pracy.
Autorka jest prawnikiem w Kancelarii _ Bartłomiej Raczkowski Kancelaria Prawa Pracy _